Οι μεγάλες κινητοποιήσεις των τελευταίων ημερών στην Κωνσταντινούπολη, πέρα από το όποιο μήνυμα αγώνα προσφέρουν, δείχνουν και κάτι ακόμα το οποίο αποτυπώνεται και στη φωτογραφία.
Σε αυτή φαίνονται οπαδοί της Γαλατασαράι, της Φενέρμπαχτσε και της Μπεσίκτας να ποζάρουν μαζί στην πλατεία Ταξίμ -στο περιθώριο των πρωτοφανών διαδηλώσεων- «μαχόμενοι» για τον ίδιο σκοπό, βάζοντας στην άκρη τις όποιες οπαδικές τους διαφορές.
Και το σίγουρο είναι πως ανάμεσα στους οπαδούς των συγκεκριμένων ομάδων υπάρχει… μεγάλη έχθρα!
ΦΗΜΕΣ ΓΙΑ 4 ΝΕΚΡΟΥΣ, ΣΕ ΑΝΩ ΤΩΝ 500 ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΙ ΟΙ ΤΡΑΥΜΑΤΙΕΣ
Πλήθος κόσμου παρέμενε στην πλατεία Ταξίμ στην Κωνσταντινούπολη, μετά την αποχώρηση των αστυνομικών δυνάμεων το απόγευμα του Σαββάτου. Οι διαδηλωτές καλούν σε παραίτηση τον πρωθυπουργό Ερντογάν, ενώ παρόμοιες διαδηλώσεις πραγματοποιούνται στην Άγκυρα και την Σμύρνη.
Η τουρκική αστυνομία ανακοίνωσε 939 συλλήψεις σε 90 διαφορετικές διαδηλώσεις σε όλη την Τουρκία, σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε ο υπουργός Εσωτερικών της χώρας Μουαμέρ Γκιουλέρ. Με βάση τις ίδιες δηλώσεις που μεταδόθηκαν από την κρατική τηλεόραση, 79 άνθρωποι έχουν τραυματιστεί στις ταραχές.
Λίγο μετά τις 3:30 χθες το απόγευμα οι αστυνομικές δυνάμεις άρχισαν να αποχωρούν από την πλατεία, διαδικασία η οποία ολοκληρώθηκε περί τις 5.00. Το πλήθος στην πλατεία έκτοτε άρχισε να αυξάνεται συνεχώς. Το απόγευμα επισκέφθηκε την πλατεία ο αρχηγός του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (αξιωματική αντιπολίτευση) Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου.
Ο πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατέκρινε τον ηγέτη του Ρ.Λ.Κ προσπαθώντας να του επιρρίψει τις ευθύνες, αν «ανακύψει κάποιο πρόβλημα».
Ο Τούρκος πρωθυπουργός επέκρινε ακόμη και το δικαστήριο το οποίο το μεσημέρι εξέδωσε απόφαση ασφαλιστικών μέτρων εναντίον του σχεδίου ανάπλασης της πλατείας Ταξίμ.
«Στόχος τους είναι η δημιουργία χάους με απώτερο σκοπό το στρατιωτικό πραξικόπημα» υποστήριξε ο αντιπρόεδρος του κυβερνώντος κόμματος Μεχμέτ Αλί Σαχίν.
Με παρόμοιο τρόπο μίλησε και ο κ. Ερντογάν λέγοντας ότι «τέτοιες δραστηριότητες δεν είναι καινούργιες. Έγιναν και την εποχή του Μεντερές (δεκαετία 50), αλλά και πριν από πραξικόπημα του 1980».
Το ερώτημα που τίθεται από εδώ και πέρα είναι το πώς θα εξελιχθεί η «άλωση» της πλατείας Ταξίμ από το λαό. Πράγμα που ξεκίνησε ως αυθόρμητη διαμαρτυρία για το σχέδιο αναμόρφωσης της πλατείας.
Η απόφαση της κυβέρνησης να αποσύρει τις αστυνομικές δυνάμεις, θεωρείται από τους διαδηλωτές «νίκη». Από πλευράς κυβέρνησης μπορεί να θεωρηθεί υποχώρηση, αλλά δύο ενδεχόμενα μπορεί να ισχύουν από πλευράς κυβέρνησης. Πρώτον εάν συνεχιστεί η κατάσταση αυτή στην πλατεία, μπορεί να επανέλθει η αστυνομία. Δεύτερον, μπορεί να επεκταθεί το αρχικό περιεχόμενο της διαμαρτυρίας, με τρόπο που μπορεί να χωρέσουν ακόμη και προβοκάτσιες, με αποτέλεσμα να φθαρεί η διαμαρτυρία.
Πάντως δεν είναι λίγοι στην Τουρκία οι σχολιαστές, μεταξύ των οποίων και κάποιοι που στο παρελθόν ήταν ένθερμοι υποστηριχτές της κυβέρνησης, που υποστηρίζουν ότι η υπόθεση «Ταξίμ» σηματοδοτεί το τέλος της εποχής, κατά την οποία το κυβερνών κόμμα στηριζόταν σε ένα κίνημα που είχε λαϊκό έρεισμα.
Μπορεί να είναι λίγο βιαστικό το παραπάνω συμπέρασμα, αφού οι διαμαρτυρόμενοι παραμένουν μια μικρή μειοψηφία στην Τουρκία. Πρέπει όμως να υπογραμμιστεί ότι η βία με την οποία αντιμετωπίστηκαν οι διαμαρτυρόμενοι για το πάρκο της πλατείας Ταξίμ, προκάλεσε πολλές εντυπώσεις. Επίσης, από τη στιγμή που η κατάσταση πήρε μορφή ανεξέλεγκτη, τα μέσα ενημέρωσης που στην πλειοψηφία τους δεν έδιναν μεγάλη σημασία, Αρχισαν να ασχολούνται και να προβάλλουν την όλη κατάσταση. Πράγμα που σημαίνει ότι η επιρροή της εικόνας των διαδηλωτών, είναι δεδομένη.
ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΩΝ ΔΙΑΔΗΛΩΤΩΝ
Το σχέδιο πολεοδομικής ανάπλασης της κεντρικής πλατείας της νεοτερικής Κωνσταντινούπολης έχει προκαλέσει μεγάλες αντιδράσεις αλλά και φήμες ότι κρύβει άλλες διαστάσεις όπως την κατασκευή τεμένους. Χθες ο Τούρκος πρωθυπουργός επανέλαβε ότι το σχέδιο αφορά τη διευθέτηση των κυκλοφοριακών αξόνων, ενώ για την ανακατασκευή του στρατώνα, είπε ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και σαν μουσείο της πόλεως, και όχι μόνο ως εμπορικό κέντρο, όπως είχε μέχρι τώρα συζητηθεί.
«Το έθνος πρέπει να δει τα παιχνίδια που παίζουν ορισμένοι κύκλοι σε βάρος της χώρας μας» ανέφερε ο Τούρκος πρωθυπουργός συνδέοντας την εκδήλωση της διαμαρτυρίας με τις μεγάλες ανακατατάξεις που γίνονται στην χώρα και την περιοχή. « Όλοι πρέπει να γνωρίζουν ότι η Τουρκία είναι μια χώρα όπου λειτουργεί πλήρως το κοινοβουλευτικό σύστημα. Κάθε άλλη μέθοδος πέραν των εκλογών είναι αντιδημοκρατική. Δεν εννοώ ότι η κυβέρνηση είναι ανεξέλεγκτη. Δεν λέω ότι η κυβέρνηση μπορεί να κάνει οτιδήποτε θέλει, αλλά όπως η πλειοψηφία δεν μπορεί να πιέζει την μειοψηφία, η μειοψηφία δεν μπορεί να επιβάλει τη θέλησή της στην πλειοψηφία», είπε.
Οποίος έχει πρόβλημα με τις αποφάσεις της κυβέρνησης μπορεί να το εκφράσει με τις επιλογές τους τις εκλογές πρόσθεσε ο Τούρκος πρωθυπουργός και υπενθύμισε ότι κάθε απόπειρα να αλλάξει η κυβέρνηση εκτός των εκλογών είναι παράνομη και αντιδημοκρατική.
Δεκάδες άτομα έχουν τραυματισθεί στις διαδηλώσεις που άρχισαν ως διαμαρτυρία για υπερβολική αντίδραση της αστυνομίας σε όσους ήθελαν να καταλάβουν τον χώρο που γίνονταν τα έργα στην πλατεία του Ταξίμ.
Παρατηρητές σημειώνουν ότι δεν πρόκειται για έκρηξη «λαϊκής» αγανάκτησης. «Ο Τούρκος πρωθυπουργός και το AKP, παραμένει ιδιαίτερα δημοφιλής με πρωτοφανή δημοκοπικά ευρήματα μετά από δώδεκα χρόνια εξουσίας».
«Το αίσθημα αγανάκτησης του κόσμου ξεκινά περισσότερο από την αύξηση τον τελευταίο καιρό των δεσμών μεταξύ θρησκείας και πολιτικής, από τις επεμβάσεις που γίνονται στον τρόπο ζωής ενός μέρους του πληθυσμού, και την αδιαφορία απέναντι στα αιτήματα ορισμένων κοινωνικών ομάδων», λέει ο αρθρογράφος της εφημερίδας «Ζαμάν» Γιαβούζ Μπαϊντάρ. «Όλη η προσοχή εστιάζεται στις επιπτώσεις που θα έχουν στο μέλλον της Τουρκίας οι Κούρδοι» τονίζει ο ίδιος, που θεωρεί ότι η αγωνία αυτή αυξάνει τον εκνευρισμό του πλήθους των διαδηλωτών.
«Πρόκειται για τη διαμαρτυρία μιας καθόλου ευκαταφρόνητης κοινωνικής ομάδας, μιας από τις σημαντικότερες ψηφίδες που συγκροτούν (κατά την Οθωμανική παράδοση) το τουρκικό σύνολο» προσθέτουν παρατηρητές.
Η ομάδα αυτή που πολλές φορές έχει περιγραφεί και ως «λευκοί Τούρκοι», αποτελούσαν την κυρίαρχη ομάδα στην περίοδο παρακμής της Κεμαλικής Τουρκίας. Διαμαρτύρονται κατά τον τρόπο αυτό γιατί οι πολιτικές τους ηγεσίες – το περίφημο Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα (CHP) έχει εδώ και καιρό χάσει κάθε ικανότητα να παίζει ουσιαστικό ρόλο στην πολιτική. Διαμαρτύρονται γιατί χωρίς ικανή πολιτική εκπροσώπηση, καταρρέει η θέση τους στην κοινωνία, Ο τρόπος της ζωής τους προστατεύεται μόνο από την μεγαλοψυχία της νέας κυρίαρχης τάξης (έξ ου και οι παρομοιώσεις του Ερντογάν, με τους Σουλτάνους).
«Το Ταξίμ μας ανήκει», «Η Ιστικλάλ μας ανήκει».. φώναζαν οι νέοι διαδηλωτές σε μια διαμαρτυρία που ξεκίνησε με αντίδραση στην πολεοδομική ανάπλαση της κεντρικής ιστορικής πλατείας του Ταξίμ.
Αυτά μοιάζουν περισσότερο σαν απόδειξη ότι η Τουρκία -μετά την ιστορική συμφωνία με τον ηγέτη του «PKK» Α. Οτζαλάν πέρασε -χωρίς επιστροφή- στην μετα-κουρδική εποχή, προσθέτουν οι ίδιοι παρατηρητές.
Οι διαμαρτυρόμενοι στο Tαξίμ αυτό που εννοούν όταν ρητορικά στηλιτεύει με τη σημερινή δημοκρατία, είναι ότι πρέπει να προστατευθούν από την τυραννία της πλειοψηφίας!
Οι ισορροπίες της νέας εποχής χαρακτηρίζονται από μεγαλύτερη δόση θρησκείας (Ισλάμ), μεγαλύτερη οικονομική ευμάρεια (ιδιαίτερα για τα στρώματα που εκφράζονται μέσα από το AKP), αλλά και περισσότερη Δημοκρατία.
Αλλά, δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι όλα τα μέτρα για το οποίο διαμαρτύρονται, την πολεοδομική ανάπλαση, μέχρι τους κανόνες για την πώληση του αλκοόλ, είναι προϊόν της νόμιμης έκφρασης της θέλησης της πλειοψηφίας.
Κάποιος όμως πρέπει να προστατεύσει τις πολλές ιδιαίτερες ταυτότητες που συνυπάρχουν σε μια μεγάλη Πολιτεία, από τον οδοστρωτήρα της πλειοψηφίας. Και αυτό που μπορεί να τους προστατεύσει -όπως έχουν τα πράγματα σήμερα- είναι μόνο η μεγαλοψυχία του μεγάλου νικητή!
Η συνεχιζόμενη κουρδική εξέγερση και το ΠΚΚ νομιμοποιούσε τους αυταρχικούς μηχανισμούς που στήριζαν την εξουσία της ομάδας που σήμερα διαμαρτύρεται.
Τώρα που το κουρδικό είναι πλέον ιστορία, (ο Οτζαλάν έχει προσχωρήσει σε νέες αντιλήψεις για εθνικό κράτος και τον εθνικισμό) η προστασία και η κατοχύρωση των δικαιωμάτων κάθε κοινωνικής ομάδας εξασφαλίζεται μόνο από την εύρυθμη λειτουργία ενός σύγχρονου κράτους δικαίου. Εξασφαλίζεται μόνο από το Νέο Σύνταγμα.
Πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι η διαμαρτυρία του Ταξίμ μπορεί εύκολα έτσι να ενταχθεί στην στρατηγική Ερντογάν. Η διαμαρτυρία κάνει ότι δεν μπόρεσε να κάνει η ηγεσία του CHP: Να διαπραγματευθεί ένα κοινά αποδεκτό σημείο ισορροπίας, συμμετέχοντας ενεργά στη δημιουργία του νέου Συντάγματος, αντί να περιορίζεται σε μια καταγγελτική και αρνητική αποχή.
Το κενό που αφήνει η αντιπολίτευση, δυσκόλευε το έργο της κυβέρνησης…
Η συμφωνία στο νέο Σύνταγμα ο ακρογωνιαίος λίθος του νέου οικοδομήματος, που δεν θα στηρίζεται στη απεριόριστη (και άρα ανεξέλεγκτη) εξουσία αναπαράγοντας το αυτοκρατορικό πρότυπο (που κυριαρχεί στην ΠΟΛΗ για 1700 περίπου χρόνια !) , αλλά θα περιγράφει μία περισσότερο αποκεντρωμένη, Δημοκρατική Πολιτεία, οργανώνοντας ένα λειτουργικό μωσαϊκό , μέσα στο οποίο γίνονται σεβαστές δευτερεύουσες τοπικές εθνοτικές και θρησκευτικές ταυτότητες.
Η πορεία αυτή δεν είναι εγγυημένη, αλλά η ελπίδα και η δυνατότητα να οδηγηθεί εκεί η Τουρκία , κυρίως μέσα τις ηγετικές ικανότητες του Ερντογάν, είναι μεγάλες.
ΠΗΓΗ: «sentragoal.gr», «ethnos.gr»
