Mε αφορμή των αγώνα του ΠΑΟΚ- με τον Άρη το Σάββατο στο Αλεξάνδρειο, η επίσημη ιστοσελίδα του ΕΣΑΚΕ, κάνει μια αναφορά στις “τιτανομαχίες” των δύο αντιπάλων.
Από Οκτωβρίου άρξασθαι στην κυριολεξία, διότι στις 24 αυτού του μήνα, το σωτήριον έτος 1926, διεξήχθη ο πρώτος μεταξύ τους αγώνας ! Εκείνη τη χρονιά ιδρύθηκε το τμήμα μπάσκετ του ΠΑΟΚ, ενώ είχε προηγηθεί η γέννηση της ομάδας του Αρη. Οι δύο ομάδες αναμετρήθηκαν στην πρεμιέρα του τοπικού πρωταθλήματος στο οποίο συμμετείχαν επίσης ο Ηρακλής, η ΧΑΝΘ και η ΑΕΚ Θεσσαλονίκης στο ανοικτό γήπεδο της ΧΑΝΘ, όπου επτά χρόνια νωρίτερα (1919) είχε παιχθεί για πρώτη φορά μπάσκετ επί ελληνικού εδάφους. Την έναρξη των αγώνων κήρυξε ο τότε Δήμαρχος της πόλης Γεώργιος Ζαρούκας, ενώ οι ομάδες παρέλασαν υπό τους ήχους της Φιλαρμονικής ορχήστρας του Παπάφειου Ορφανοτροφείου. Νικητής στην παρθενική αναμέτρηση με σκορ 14-12 αναδείχθηκε ο ΠΑΟΚ, ωστόσο ο Αρης ήταν εκείνος, ο οποίος στέφθηκε πρωταθλητής Θεσσαλονίκης.
Σε εκείνη την πρώτη ομάδα του ΠΑΟΚ αγωνίζονταν οι Γεωργιάδης, Ανδρεάδης, Πάγκαλος, Παντερμαλής, Μακαρονόπουλος, Βλάχος, Χαλεπλιάν, Δημητρίου, Ομουρλόγλου, Τζαφέρης και Φρυδάς, ενώ το ρόστερ του Αρη απάρτιζαν οι Μισκετζιάν, Κουταζιάν, Στεφόπουλος, Λιάν, Αχιλλέως, Τζαμτκιάν, Ναχαμπετιαν, Εξουζιάν και Φέτσης.Στο βιβλίο “Θεσσαλονίκη: η πόλη του μπάσκετ” που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τη Greek Basketball Academy (με συγγραφείς τους δημοσιογράφους Βασίλη Βλαχόπουλο, Νίκο Καραγιώργη, Γιώργο Συρίδη και Παναγιώτη Χορόζογλου) αναδημοσιεύω ένα πολύ χαρακτηριστικό (της εποχής) απόσπασμα της περιγραφής του παρθενικού ντέρμπι από το δημοσίευμα της εφημερίδας “Μακεδονία”:
“Οι παίκτες του Αρεως με συστηματικό παιχνίδι επιτυγχάνουν με δυσκολία 6 τέρματα, έναντι μηδενός του ΠΑΟΚ. Εν συνεχεία, επιτυγχάνουν αμφότερες οι ομάδες ανά τέσσερα τέρματα κατόπιν πεισματώδους πάλης και ο Αρης έχει 10 τέρματα, έναντι 4 του ΠΑΟΚ. Οι του ΠΑΟΚ εντείνουν τις προσπάθειες τους και επιτυγχάνουν έξι ακόμη τέρματα ισοφαρίζοντας τον αγώνα. Από τη στιγμή τούτη, διεξάγεται μια φοβερή πάλη προς επιτυχία τερμάτων διά την τελική νίκη. Η ομάς του ΠΑΟΚ με τους σωματώδεις παίκτες της επιτυγχάνει έτερα τέσσερα τέρματα. Οι του Αρεως με το τεχνικό τους παιχνίδι επιτυγχάνουν άλλα δύο, γίνεται μια κατεβασιά προς το τέρμα του ΠΑΟΚ, η σφαίρα εισέρχεται στο τέρμα, αλλά ο διαιτητής σφυρίζει την λήξη του αγώνος, με νικήτρια την ομάδα του ΠΑΟΚ διά τερμάτων 14 έναντι 12 του Αρεως”!
Από τον πρώτο αγώνα στα χρονικά των δύο ομάδων, δεν έλειψαν, οι εντάσεις και τα επεισόδια! Λίγες ημέρες αργότερα η ΧΑΝΘ που είχε την ευθύνη της διοργάνωσης αποφάσισε να τιμωρήσει τον αρχηγό του ΠΑΟΚ, Ομουρλόγλου, διότι, όπως τονίζεται στη σχετική ανακοίνωση, “αυτός και η ομάδα του επέδειξαν ανάρμοστη και αντιαθλητική στάση εναντίον της ΧΑΝΘ κατά της ομάδας του Αρεως, μετά τη λήξη του αγώνα της παρελθούσης Κυριακής”.
Το γαϊτανάκι των ντέρμπι στο πλαίσιο της δεύτερης αγωνιστικής του πρωταθλήματος της Α’ Εθνικής άρχισε στις 7 Οκτωβρίου του 1989 και η καταμέτρησις συνεχίζεται. Ειδικότερα τα τελευταία 35 χρόνια, ο ΠΑΟΚ και ο Αρης έχουν αναμετρηθεί έξι φορές σε αυτή την αγωνιστική και ετοιμάζονται για την έβδομη. Κατά σύμπτωση στα ντέρμπι αυτής της συγκεκριμένης αγωνιστικής έχουν συμβεί αρκετά αξιοσημείωτα ή ακόμη και ιστορικά γεγονότα: η άνευ αγώνος νίκη του ΠΑΟΚ και ο παράλληλος μηδενισμός του Αρη, λόγω μη προσκόμισης των θεωρημένων δελτίων (ενώ οι δυο ομάδες “κατέβηκαν” στο “Παλέ ντε Σπορ”) το 1979, το θρίλερ των δύο παρατάσεων το 1989, η μεγαλύτερη σε έκταση επικράτηση του ΠΑΟΚ (+35, το 2009) και η τρίτη ευρύτερη του Αρη (56-88 το 1992).
Αναλυτικά οι αγώνες που έχουν διεξαχθεί στο πλαίσιο της δεύτερης αγωνιστικής:
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΓΗΠΕΔΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ
8 Δεκεμβρίου 1979 Αλεξάνδρειο ΠΑΟΚ – Αρης 2-0 (άνευ αγώνος)
7 Οκτωβρίου 1989 Αλεξάνδρειο Αρης – ΠΑΟΚ 88-85
6 Οκτωβρίου 1990 Αλεξάνδρειο ΠΑΟΚ – Αρης 85-89 (δύο παρατάσεις)
4 Οκτωβρίου 1992 Αλεξάνδρειο ΠΑΟΚ – Αρης 56-88
23 Οκτωβρίου 2004 Πυλαία ΠΑΟΚ – Αρης 92-79
31 Οκτωβρίου 2009 Πυλαία ΠΑΟΚ – Αρης 83-48
Αρχής γενομένης από τις 24 Οκτωβρίου του 1926, όταν μπήκε ο πρώτος κρίκος στην αλυσίδα των ντέρμπι, οι δυο ομάδες έχουν αναμετρηθεί 187 φορές στο πλαίσιο του πρωταθλήματος (τοπικό, πανελλήνιο, μετέπειτα Α’ Εθνική, Α1 και Basket League) και του Κυπέλλου Ελλάδος. Ο Αρης έχει τη μερίδα του λέοντος με 104 νίκες, έναντι 83 του ΠΑΟΚ, ενώ σε 196 ματς τα οποία έχουν διεξαχθεί στο Αλεξάνδρειο το επί μέρους σκορ είναι 62-44 υπέρ των “κιτρίνων”, ενώ ο “Δικέφαλος του Βορρά” πλειοδοτεί με 18-5 στην Πυλαία.
Καθώς τα ντέρμπι ανάμεσα στον Αρη και στον ΠΑΟΚ συμπληρώνουν 87 χρόνια ζωής, η ροή των πραγμάτων, η είσοδος των ξένων παικτών και η επαγγελματικοποίηση του μπάσκετ κατέρριψαν τα στεγανά που υπήρχαν. Στο παρελθόν (όπως συνέβαινε επίσης με τον Παναθηναϊκό και τον Ολυμπιακό) εθεωρείτο αδιανόητο για έναν παίκτη ή ακόμη και προπονητή να έχει στο βιογραφικό του παρουσία και στις δυο ομάδες, ωστόσο τα τελευταία 30 χρόνια εκείνοι οι οποίοι διαβαίνουν τον Ρουβίκωνα αυξάνονται και πληθύνονται.
Ο πρώτος παίκτης ο οποίος μετακόμισε από τη μία ομάδα στην άλλη και μάλιστα η μετακίνηση του υπήρξε ηχηρότατη και αποτέλεσε casus belli ανάμεσα στις δυο ομάδες ήταν ο εμβληματικός αρχηγός του Αρη Βαγγέλης Αλεξανδρής. Στο δυναμικό των δύο ομάδων στην εφετινή σεζόν υπάρχουν πέντε πρόσωπα με παράλληλους βίους στις δύο όχθες: στον μεν ΠΑΟΚ ο προπονητής Σούλης Μαρκόπουλος, ο γιος και συνεργάτης του Χάρης Μαρκόπουλος (που διετέλεσε ασίσταντ στους “κίτρινους” επί Ματσόν), ο Κώστας Χαραλαμπίδης, ο Γιώργος Μπόγρης και ο Μιχάλης Τσαϊρέλης, στον δε Αρη ο Ευθύμης Τσακαλέρης.
Ο Σούλης Μαρκόπουλος, ο οποίος στην πρεμιέρα του Eurocup με την Μπουντούτσνοστ συμπλήρωσε 200 παρουσίες στον πάγκο του ΠΑΟΚ έχει ένα μοναδικό ρεκόρ, καθώς -στη μακρά σταδιοδρομία του- έχει περάσει τρεις φορές από τον πάγκο του “Δικεφάλου” κι άλλες τόσες από εκείνον του Αρη. Επίσης είναι ο προπονητής που έχει συμμετάσχει στα περισσότερα ντέρμπι (30, εκ των οποίων 18 με τον ΠΑΟΚ και 12 με τον Αρη), έναντι 27 του Γιάννη Ιωαννίδη (όλα με τον Αρη).
Και τις δύο ομάδες έχουν κοουτσάρει επίσης ο Ηράκλειος Κλάγκας, ο Χάρι Πάπας, ο Βαγγέλης Αλεξανδρής, ο Λευτέρης Σούμποτιτς, ο Ευθύμης Κιουμουρτζόγλου, ο Ντούσαν Ιβκοβιτς, ο Ντράγκαν Σάκοτα, ο Σβί Σερφ.Με διαφορετικές ιδιότητες έχουν διατελέσει στελέχη και των δυο ομάδων ο Φαίδων Ματθαίου (παίκτης Αρη, προπονητής γυναικών Αρη και ΠΑΟΚ), ο Θεόδωρος Ροδόπουλος (παίκτης Αρη- προπονητής ΠΑΟΚ) και ο Στιβ Γιατζόγλου (παίκτης ΠΑΟΚ- προπονητής Αρη).
Αισίως οι παίκτες που έχουν υπάρξει υπηρέτες δυο αφεντάδων (σύμφωνα με τον τίτλο του θεατρικού έργου του Κάρλο Γκολντόνι) έφτασαν τους 34. Ιδού η λίστα: Βαγγέλης Αλεξανδρής, Μάνθος Κατσούλης, Μέμος Ιωάννου, Νίκος Φιλίππου, Γιώργος Μασλαρινός, Νάσος Γαλακτερός, Ντίνος Αγγελίδης, Παναγιώτης Λιαδέλης, Γιώργος Σιγάλας, Νίκος Βετούλας, Γιάννης Γκαγκαλούδης, Νέστορας Κόμματος, Γιάννης Γιαννούλης, Σπύρος Παντελιάδης, Αλέξης Κυρίτσης, Δημήτρης Χαριτόπουλος, Λάζαρος Αγαδάκος, Δημήτρης Βεργίνης, Χρήστος Ταπούτος, Δήμος Ντικούδης, Κώστας Χαραλαμπίδης, Γιώργος Τσιάρας, Μιχάλης Τσαϊρέλης, Ευθύμης Τσακαλέρης, Λίνος Χρυσικόπουλος, Γιώργος Μπόγρης (Ελληνες), Μάικ Τζόουνς, Γουόλτερ Μπέρι, Τσαρλς Σάκλεφορντ, Φράνκι Κινγκ, Τόρεϊ Μπραγκς, Ντάριους Ουάσινγκτον, Ιβαν Γκργκατ, Μπλάγκοτα Σέκουλιτς (ξένοι).