Δεν είναι απλά μία ομάδα. Δεν είναι απλά ένας σύλλογος. Πολλοί τον χαρακτηρίζουν… κίνημα, άλλοι θρησκεία και άλλοι τρόπο ζωής. Για τους φανατικούς είναι ΙΔΕΑ και η μπάλα μόνο η αφορμή! Όπως και αν τον αντιλαμβάνεται κανείς, ο ΠΑΟΚ κλείνει σήμερα στις 12 Απριλίου, 88 χρόνια ύπαρξης και γιορτάζει την ημέρα που ο Δικέφαλος άνοιξε τα φτερά του το 1926 έπειτα από προσπάθεια προσφύγων από την Κωνσταντινούπολη.
Οι επιτυχίες που μετράει ως σύλλογος είναι πολλές, όμως εδώ και λίγα χρόνια έχει μπει σε τροχιά αντεπίθεσης και τα γενέθλια του τον βρίσκουν ίσως πιο δυνατό από ποτέ χάρη στην παρουσία του Ιβαν Σαββίδη.
Το ξερίζωμα και η ιδέα
Μετά το 1922 οι πρόσφυγες της Πόλης ξεριζώθηκαν και έψαχναν ένα πολιτιστικό σωματείο να τους θυμίζει την πατρίδα. Μέλη του Ερμή Κωνσταντινουπόλεως στην πλειοψηφία τους, του αθλητικού συλλόγου που ιδρύθηκε το 1885, είχαν υποχρεωθεί με το νέο Σύνταγμα του Κεμάλ να τον μετονομάσουν σε Πέρα Κλουμπ για να συνεχίσει να υφίσταται στα αθλητικά δρώμενα της Πόλης.
Η Ένωση Κωνσταντινουπολιτών, λοιπόν, άρχισε από το 1925 να δίνει τα πρώτα φιλικά και στις 27 Δεκεμβρίου 1925 ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του Φανούριου Βυζαντίου η Αθλητική Ένωση Κωνσταντινουπολιτών (ΑΕΚ). Ωστόσο, υπήρχαν και διαφωνίες μεταξύ των μελών.
Η ρήξη
Η μία τάση, η συντηρητική που εκφραζόταν από τους Νίκο Πετρόπουλο, Αριστείδη Μίσιο ήθελε την ΑΕΚ να παραμένει μια ομάδα προσφύγων με κλειστές πόρτες. Από την άλλη πλευρά οι Φανούριος Βυζάντιος και Παντελής Καλπάκτσογλου υποστήριζαν ότι οφείλει ο σύλλογος να ανοίξει τις πόρτες στους Θεσσαλονικείς, χωρίς, φυσικά, να ξεχνά τις ρίζες της.
Η ρήξη ήρθε τον Μάρτιο του 1926, με τους συντηρητικούς να επικρατούν, αλλά τους ποδοσφαιριστές να αρνούνται τη συμμετοχή στην παράταξη Πετρόπουλου. Οι… ηττημένοι, λοιπόν, στις 30 Μαρτίου υπέγραψαν την πράξη ίδρυσης του ΠΑΟΚ και ορίστηκε η επιτροπή για τη σύνταξη του καταστατικού.
Το πρώτο καταστατικό
Σε ένα καφενείο απέναντι από τον Λευκό Πύργο στις 5 Απριλίου 1926 έγινε η πρώτη ιδρυτική γενική συνέλευση, που διήρκησε σχεδόν μία ημέρα. Εκεί, υπεγράφη το πρακτικό ίδρυσης του «Πανθεσσαλονίκειου Αθλητικού Ομίλου Κωνσταντινουπολιτών». Ιδρυτές ήταν οι: Νικ. Χριστοδούλου , Μ. Βεντουρέλης , Κ. Πάγκαλος, Φ. Λιανόπουλος , Φ. Σπανούδης , Χρ. Παντερμαλής , Γ. Γεωργιάδης , Αλ. Αγγελόπουλος , Αρ. Δημητριάδης , Στ. Ομουρλόγλου, Θρας. Τσουλκάς , Αχ. Βασιλειάδης , Σεβ. Διαμαντόπουλος , Φ.Σαμαντζόπουλος , Κ. Κρητικός , Τρ. Τριανταφυλλίδης , Αντ. Αντωνιάδης , Πολυκ. Προκοπίου , Παν. Παπαδόπουλος , Φιλ. Σωζόπουλος , Μεν. Τσουλκάς , Παν. Μαλέσκας ,Ιωακ. Ιωακειμόπουλος, Ανδρ. Κωνσταντινίδης , Δ. Κοεμτζόπουλος , Μ. Θεοδοσιάδης , Κ. Κοεμτζόπουλος , Ι. Νομικός , Κ. Κωνσταντινίδης , Μ. Παπάζογλου , Σωτ. Γιοβάνογλου , Βασ. Καλαϊτζόγλου, Αρς. Λεβονίδης και Ευρ. Νικολαίδης.
Πρόεδρος ήταν ο δημοσιογράφος Τριαντάφυλλος Τριανταφυλλίδης, αντιπρόεδρος ο Παντελής Καλπακτσόγλου, γεν.γραμματέας ο Κωνσταντίνος Κρητικός, ειδικός γραμματέας ο Μενέλαος Τσούλκας, ταμίας ο Ιωακείμ Ιωακειμόπουλος, έφοροι οι Αλέξανδρος Αγγελόπουλος και Αριστοτέλης Δημητριάδης και μέλη οι Μιχάλης Θεοδοσιάδης, Κωνσταντίνος Κοεμτζόπουλος και Παναγιώτης Μαλέσκας.
Ο ΠΑΟΚ και το τετράφυλλο τριφύλλι
Στη συνέλευση αυτή ο νέος σύλλογος ονομάστηκε Π.Α.Ο.Κ., με χρώματα το άσπρο και το μαύρο. Το μαύρο συμβόλιζε το πένθος για τις χαμένες πατρίδες και τον ξεριζωμό, ενώ το άσπρο την ελπίδα και την αισιοδοξία για ένα καλύτερο μέλλον.
Πρώτο σύμβολο ήταν το τετράφυλλο τριφύλλι με ένα πέταλο. Εμπνευστής ο Κωνσταντίνος Κοεμτζόπουλος, καθώς το συγκεκριμένο σήμα έφερε η μάρκα τσιγάρων που κάπνιζε!
Η συγχώνευση
Με την απόφαση 822 της 20ης Απριλίου του 1926, το Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης αναγνώρισε τον ΠΑΟΚ. Στις 20 Μαρτίου 1929 σε κοινή σύσκεψη τα διοικητικά συμβούλια της ΑΕΚ και ΠΑΟΚ αποφάσισαν την συγχώνευση των δύο ομάδων, ουσιαστικά επρόκειτο για διαδικασία προσχώρησης της ΑΕΚ στον ΠΑΟΚ.
Ο ΠΑΟΚ κράτησε τα χρώματά του, όμως άλλαξε το σήμα του, υιοθετώντας τον Δικέφαλο Αετό, σύμβολο της Ορθόδοξης Ανατολικής Εκκλησίας, για να θυμίζει την προέλευσή του. Ο Αετός κρατούσε μία κορώνα και ένα σπαθί, όμως τα φτερά ήταν κλειστά σε ένδειξη πένθους. Η αντιπαλότητα ήταν έντονη, αλλά οι δύο ομάδες ήρθαν κοντά χάρη σε προσπάθειες του γιατρού, Καραμανούνα. Έτσι, οι πρόσφυγες συσπειρώθηκαν και έβαλαν τις βάσεις για τη δημιουργία μίας λαοφιλούς ομάδας…
Οι τίτλοι
Ο Δικέφαλος στην 88χρονη ιστορία έχει στεφθεί δύο φορές πρωταθλητής Ελλάδας (1975, 1976) και τέσσερις Κυπελλούχος (1972, 1974, 2001, 2003) στο ποδόσφαιρο.
Ας θυμηθούμε τις μεγάλες, «ασπρόμαυρες» στιγμές…
1972
Ο πρώτος τίτλος ήρθε στις 5 Ιουλίου 1972, ο ΠΑΟΚ επικράτησε 2-1 του Παναθηναϊκού στο Καραϊσκάκη και πανηγύρισε την κατάκτηση του πρώτου Κυπέλλου της ιστορίας του… Δύο γκολ ο Κούδας και μείωση του σκορ στις καθυστερήσεις από τον Παπαδημητρίου διαμόρφωσαν το 2-1, με τον αρχηγό του «Δικέφαλου του Βορρά» να υψώνει στον αττικό ουρανό το τρόπαιο.
1974
Ο δεύτερος τίτλος ήρθε και πάλι στην Αθήνα, στις 16 Ιουνίου 1974 απέναντι στον Ολυμπιακό, στη Νέα Φιλαδέλφεια. Στην κανονική διάρκεια οι δύο ομάδες αναδείχτηκαν ισόπαλες 2-2, με σκόρερς του ΠΑΟΚ τους Παρίδη, Ασλανίδη και του Ολυμπιακού τους Τριαντάφυλλο, Κρητικόπουλο.
Ωστόσο, στα πέναλτι οι «ασπρόμαυροι» επικράτησαν 4-3 και έδωσαν το έναυσμα για ξέφρενους πανηγυρισμούς στη Θεσσαλονίκη…
1976
Μετά τα δύο Κύπελλα, ο ΠΑΟΚ άνοιξε τα φτερά του στο πρωτάθλημα το 1976 και με μπροστάρη τον Γιώργο Κούδα κατέκτησε τον τίτλο, χάνοντας μόνο δύο φορές. Πιο εντυπωσιακή παράσταση το 0-4 στο Καραϊσκάκη απέναντι στον Ολυμπιακό…
1985
Το δεύτερο πρωτάθλημα ήρθε το 1985, με τον ΠΑΟΚ να μην χάνει ποτέ την πρωτιά στη βαθμολογία. Γνώρισε μόλις τρεις ήττες, ενώ πρώτος σκόρερ αναδείχτηκε ο Χρήστος Δημόπουλος…
2001
To 2001 o ΠΑΟΚ κατέκτησε το τρίτο Κύπελλο της ιστορίας του και πάλι στη Νέα Φιλαδέλφεια. Αντίπαλος ο Ολυμπιακός και το αποτέλεσμα εντυπωσιακό… 4-2. Οι ασπρόμαυροι προηγήθηκαν 3-0 στην έναρξη του δευτέρου ημιχρόνου με τους Εγκωμίτη, Μπορμπόκη, Γεωργιάδη. Στο 79’ ο Τζόρτζεβιτς μείωσε σε 3-1, ο Ναλιτζής στο 85’ ανέβασε τον δείκτη στο 4-1 και το αποτέλεσμα διαμόρφωσε ο Χούτος στις καθυστερήσεις… Οι χιλιάδες οπαδοί του Δικεφάλου στις κερκίδες έκαναν την Φιλαδέλφεια Τούμπα , ενώ οι δρόμοι της Θεσσαλονίκης κατακλύστηκαν από τους φίλους του ΠΑΟΚ.
2003
Το τελευταίο Κύπελλο ήρθε στο τέλος της σεζόν 2002-03 στο γήπεδο της Τούμπας. Αντίπαλος στον τελικό ο Άρης και μοναδικός αλλά χρυσός σκόρερ ο Γεωργιάδης που πλέον κάθεται στο πάγκο της ομάδας.
Επιστροφή στην Πόλη
Το 2010 ήταν άλλη μία σημαντική χρονιά για τον ΠΑΟΚ. Δεν πήρε τίτλο. Επέστρεψε όμως στην πόλη όπου γεννήθηκε: Στην Πόλη. Εκεί στην Κωνσταντινούπολη, σε ένα ιστορικό ματς πέτυχε μία ιστορική πρόκριση επί της Φενερμπαχτσέ.
