Από το παραμελημένο στενάκι που φέρει το όνομα του Ερνέστου Εμπράρ, του γάλλου αρχιτέκτονα, αρχαιολόγου και πολεοδόμου που εκπόνησε το σχέδιο για την ανοικοδόμηση της Θεσσαλονίκης μετά τις καταστροφές που σημειώθηκαν στην πόλη εξαιτίας της μεγάλης πυρκαγιάς του 1917, ξεκινούν για συμβολικούς λόγους τα έργα ανάπλασης της πλατείας Χρηματιστηρίου.
Οι παρεμβάσεις στον λεγόμενο Φραγκομαχαλά της Θεσσαλονίκης, που αναπτύσσεται σε μια περιοχή περίπου 110 στρεμμάτων, αναμένεται να ολοκληρωθούν τον Οκτώβριο του 2015. Με την ολοκλήρωση των έργων, που ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη, η ευρύτερη περιοχή της πλατείας Χρηματιστηρίου προσδοκάται ότι θα αναβαθμιστεί, θα καταστεί φιλική για τους πεζούς και συγχρόνως θα προσελκύσει δραστηριότητες που κατά κύριο λόγο θα απευθύνονται στους νέους.
«Η βιοκλιματική αναβάθμιση της περιοχής της πλατείας Χρηματιστηρίου είναι ίσως η μεγαλύτερη πολεοδομική παρέμβαση, με πολλαπλές ευεργετικές επιπτώσεις, που επιχειρεί ο δήμος Θεσσαλονίκης τις τελευταίες δεκαετίες μέσα στον πολεοδομικό αστικό χώρο του ιστορικού κέντρου», ανέφερε χαρακτηριστικά ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Αστικού Περιβάλλοντος Ανδρέας Κουράκης.
Όπως πρόσθεσε ο ίδιος, «στη συγκυρία της οικονομικής κρίσης η αναζωογόνηση αυτής της παρακμασμένης σήμερα ιστορικής περιοχής -που αποτελεί παραδοσιακή εμπορική περιοχή με πλήθος εργαζομένων από όλο το εύρος της πόλης- αναμένεται να τονώσει τον πολυλειτουργικό χαρακτήρα της και να προσελκύσει δραστηριότητες αναψυχής και καινοτόμου επιχειρηματικότητας που αφορούν τη νεολαία».
ΔΙΚΤΥΟ ΠΕΖΟΔΡΟΜΩΝ
Η Χρηματιστηρίου, που σήμερα θυμίζει πολύ περισσότερο ένα απέραντο πάρκινγκ παρά μια πλατεία, αναμένεται να καταστεί φιλική για τους πεζούς μέσα από τη δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου πεζοδρόμων. Στις οδούς που θα πεζοδρομηθούν θα επιτρέπεται αποκλειστικά η κυκλοφορία οχημάτων άμεσης ανάγκης. Ακόμη, θα επιτρέπονται οι φορτοεκφορτώσεις από τις 6.00 μέχρι τις 9.00 το πρωί και από τις 3.30 το μεσημέρι μέχρι τις 5.30 το απόγευμα. Το μόνιμο παρκάρισμα θα απαγορευτεί, ενώ θα επιτρέπεται μόνον η προσωρινή στάθμευση σε συγκεκριμένες θέσεις, που θα διαμορφωθούν για αυτόν τον σκοπό.
Ειδικότερα, οι νέοι πεζόδρομοι που θα δημιουργηθούν στην περιοχή είναι οι εξής:
1. Η Αγίου Μηνά στο τμήμα της από την πλατεία Εμπορίου (οδός Κατούνη) μέχρι την Ίωνος Δραγούμη.
2. Η Εδέσσης.
3. Η Ολυμπίου Διαμαντή στο τμήμα της από τη Βίκτωρος Ουγκώ μέχρι την Κατούνη.
4. Η Ηρώδου Αττικού.
5. Η Ερνέστου Εμπράρ.
6. Η Βηλαρά στο τμήμα της από την οδό Καθολικών μέχρι τη Συγγρού.
7. Η Συγγρού στα τμήματά της από την Εγνατία μέχρι την οδό Βαλαωρίτου και από τη Βαλαωρίτου μέχρι την Ερμού.
8. Η Πάικου στο τμήμα της από τη Συγγρού μέχρι την Ίωνος Δραγούμη.
9. Η Καποδιστρίου στο τμήμα της από τη Βαλαωρίτου μέχρι την Παπαδοπούλου.
10. Η Παπαδοπούλου στο τμήμα της από την Καποδιστρίου μέχρι την Ίωνος Δραγούμη.
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
Το τελευταίο διάστημα ο αντιδήμαρχος Αστικού Περιβάλλοντος είχε διαδοχικές συναντήσεις με τον εργολάβο που ανέλαβε να υλοποιήσει το έργο της ανάπλασης της πλατείας Χρηματιστηρίου, ώστε να καταλήξουν σε ένα πλάνο για την εξέλιξη των παρεμβάσεων κατά τρόπο που να προκαλείται η μικρότερη δυνατή όχληση στους κατοίκους και σε όσους διατηρούν στην περιοχή τα καταστήματά τους.
Στο πλαίσιο των έργων, ωστόσο, είναι αναπόφευκτο ορισμένοι δρόμοι να αποκλείονται για ορισμένο χρονικό διάστημα, ώστε να ανακατασκευαστούν. Σύμφωνα και με σχετικές αποφάσεις της επιτροπής ποιότητας ζωής του δήμου Θεσσαλονίκης, τα έργα θα εξελιχθούν σε τέσσερις φάσεις:
>> Η πρώτη φάση, που υπολογίζεται ότι θα διαρκέσει περίπου τρεις εβδομάδες, περιλαμβάνει τις οδούς Ολυμπίου Διαμαντή (από Λέοντος Σοφού έως Βίκτωρος Ουγκώ) και Ηρώδου Αττικού. Η κυκλοφορία των οχημάτων θα γίνεται κανονικά από τις οδούς Βεροίας, Βίκτωρος Ουγκώ και Λέοντος Σοφού, ενώ θα αποκλειστεί η πρόσβαση από την οδό Δωδεκανήσου προς την Ολυμπίου Διαμαντή και από την οδό Βεροίας προς την Ηρώδου Αττικού.
>> Η δεύτερη φάση, που επίσης υπολογίζεται ότι θα διαρκέσει τρεις εβδομάδες, περιλαμβάνει τις οδούς Βεροίας και Ερνέστου Εμπράρ. Η κυκλοφορία των οχημάτων θα διεξάγεται από τις οδούς Φράγκων, Βίκτωρος Ουγκώ και Ολυμπίου Διαμαντή. Εξάλλου, κάθε τμήμα των υπό ανάπλαση δρόμων που θα ολοκληρώνεται θα παραδίδεται σταδιακά σε χρήση. Η πρόσβαση των οχημάτων, κατά τη διάρκεια εκτέλεσης των έργων, θα αποκλειστεί από τη Λέοντος Σοφού προς τη Βεροίας, όπως και από την οδό Ερνέστου Εμπράρ.
>> Η τρίτη φάση των έργων περιλαμβάνει την οδό Εδέσσης (Εμπορίου), καθώς και την οδό Ολυμπίου Διαμαντή (από Βίκτωρος Ουγκώ έως Κατούνη). Η κυκλοφορία των οχημάτων θα διεξάγεται από τις οδούς Φράγκων, Βίκτωρος Ουγκώ και Κατούνη. Η φάση αυτή, που θα διαρκέσει επίσης τρεις εβδομάδες, περιλαμβάνει και τμήμα ενός αδιεξόδου που τέμνει την οδό Εδέσσης. Κάθε τμήμα που θα ολοκληρώνεται, όπως έχει αποφασιστεί, θα παραδίδεται στην κυκλοφορία. Εξάλλου, θα αποκλειστεί η πρόσβαση των οχημάτων στην οδό Ολυμπίου Διαμαντή από τη Βίκτωρος Ουγκώ και στην οδό Εδέσσης από την Κατούνη.
>> Η τέταρτη φάση των έργων, με χρόνο διάρκειας επίσης τριών εβδομάδων, περιλαμβάνει την οδό Βίκτωρος Ουγκώ. Η κυκλοφορία των οχημάτων θα διεξάγεται από την οδό Κατούνη, ενώ θα αποκλειστεί η πρόσβαση προς την Εδέσσης από τη Φράγκων. Οι οδοί Βεροίας και Ολυμπίου Διαμαντή θα είναι αδιέξοδοι.
ΣΕ ΕΚΤΑΣΗ 110 ΣΤΡΕΜΜΑΤΩΝ
Η περιοχή όπου εξελίσσονται τα έργα ανάπλασης περιλαμβάνει σημαντικό τμήμα του παλιού εμπορικού και επιχειρηματικού κέντρου της πόλης, το οποίο δυστυχώς σήμερα παρακμάζει. Ειδικότερα πρόκειται για το κομμάτι που περικλείεται από την Εγνατία, την Ίωνος Δραγούμη, την Τσιμισκή και τη Δωδεκανήσου. Αυτή η περιοχή των περίπου 110 στρεμμάτων περιλαμβάνει τους παλιούς εμπορικούς πυρήνες της Αγίου Μηνά, της Εδέσσης και της Βίκτωρος Ουγκώ, τις πλατείες Εμπορίου και Χρηματιστηρίου, το επιχειρηματικό κέντρο του τέως Χρηματιστηρίου των Τραπεζών, τα κτίρια και τις ιδιοκτησίες των τότε χρηματιστών και μεγαλεμπόρων.
Η περιοχή της Χρηματιστηρίου είναι τμήμα της παλιάς εβραϊκής συνοικίας «Μάλτα». Η ζώνη αυτή προσέλκυσε πολλούς ξένους και από τον 18ο αιώνα πήρε το όνομα «Φραγκομαχαλάς». Στα τέλη του 19ου αιώνα αποτέλεσε το επιχειρηματικό κέντρο της πόλης, καθώς εκεί αναπτύχθηκαν τράπεζες και επιχειρήσεις.
ΑΝΕΜΙΣΤΗΡΕΣ ΚΑΙ ΝΕΡΟΚΟΥΡΤΙΝΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ «ΘΕΡΜΙΚΗΣ ΝΗΣΙΔΑΣ»
Το έργο της αναβάθμισης της πλατείας Χρηματιστηρίου περιλαμβάνει πολλά καινοτόμα στοιχεία, όπως είναι μεταξύ των άλλων οι ανεμιστήρες, οι νεροκουρτίνες, αλλά και τα επεισόδια νερού που έχουν σχεδιαστεί, με σκοπό να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο της «θερμικής νησίδας». Πρόκειται για το φαινόμενο που εμφανίζεται όταν συγκεκριμένες ζώνες, όπως αυτή που αναπλάθεται αυτή την περίοδο, εμφανίζουν θερμοκρασίες υψηλότερες από αυτές που συνηθίζονται στην πόλη.
Με την εφαρμογή των βιοκλιματικών λύσεων που προτείνονται στόχος είναι η υπό ανάπλαση περιοχή να αποτελέσει ένα καταφύγιο για τους Θεσσαλονικείς κατά τις ημέρες που θα επικρατούν συνθήκες καύσωνα. Μεταξύ των άλλων το πράσινο υπολογίζεται ότι θα αυξηθεί κατά περίπου 125%, ενώ τα νέα δέντρα που θα τοποθετηθούν θα καλύψουν επιφάνεια μεγαλύτερη των 2.000 τ.μ.
Στο σημαντικό αρχιτεκτόνημα του κτιρίου του Χρηματιστηρίου θα οδηγεί ένας διάδρομος από 30 πίδακες νερού, οι οποίοι θα λειτουργούν μετά το ωράριο τροφοδοσίας των καταστημάτων. Οι πίδακες θα περιβάλλονται από μεγάλα δέντρα, ώστε να διαμορφώνονται συνθήκες σκιασμού και δροσιάς στον χώρο της πλατείας, ενώ προβλέπεται και η τοποθέτηση ενός ανεμιστήρα ειδικής κατασκευής προς την πλευρά της Βασιλέως Ηρακλείου σε συνδυασμό με στέγαστρο και καθιστικά.
Εξάλλου, έχει προβλεφθεί η τοποθέτηση ειδικού φωτισμού για την ανάδειξη των διατηρητέων και των νεοκλασικών κτιρίων της ευρύτερης περιοχής.
ΣΤΟ ΜΙΣΟ ΚΟΣΤΟΣ
Τα έργα για την αναβάθμιση της ευρύτερης περιοχής της πλατείας Χρηματιστηρίου θα κοστίσουν 2,95 εκατ. ευρώ έναντι των 5,4 εκατ. ευρώ που είχαν προϋπολογιστεί, καθώς ο δήμος Θεσσαλονίκης πέτυχε σημαντική έκπτωση της τάξης του 45,6% στο πλαίσιο του σχετικού διαγωνισμού που διενεργήθηκε.
Εξάλλου, οι χαμηλές εκπτώσεις σε πολλά έργα κατά το παρελθόν είχαν αποτελέσει ένα από τα κύρια αντικείμενα κριτικής εκ μέρους του σημερινού αντιδημάρχου Αστικού Περιβάλλοντος κατά την περίοδο που ο ίδιος καθόταν στα έδρανα της αντιπολίτευσης. «Στην ‘Πρωτοβουλία’ από την πρώτη στιγμή που αναλάβαμε θέσαμε στόχους και πετύχαμε πράγματι να υλοποιούμε έργα μεγάλης κλίμακας με πολύ σημαντικές εκπτώσεις», υπογράμμισε ο κ. Κουράκης.
Η βιοκλιματική αναβάθμιση της ευρύτερης περιοχής της πλατείας Χρηματιστηρίου εντάσσεται στο επιχειρησιακό πρόγραμμα «Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη 2007-2013» για την ανάσχεση της κλιματικής μεταβολής στον αστικό χώρο.
Πηγή: εφημερίδα Θεσσαλονίκη (Ρεπορτάζ: Βαρβάρα Ζούκα)