«Όλα είναι δρόμος». Θα μπορούσε κάλλιστα να είναι ο τίτλος της αυτοβιογραφίας του Φρανκ Άρνεσεν, που από μικρός πήρε τις στράτες κι έριξε μαύρη πέτρα πίσω του στα πάτρια εδάφη. Αντ’ αυτής είναι ο τίτλος της (μυθικής) ταινίας του Παντελή Βούλγαρη, που ακόμα και σήμερα, 14 χρόνια μετά την πρώτη προβολή της κάνει την τρίχα να σηκώνεται από την διεισδυτική της ματιά στην (καλτ) ελληνική ψυχοσύνθεση.
Θα μπορούσε να είναι μία σκηνή από την ζωή ενός ζάπλουτου ποδοσφαιρικού προέδρου. Αν ο Ιβάν Σαββίδης ήταν λιγάκι πιο… Ελληνάρας θα μπορούσε να ενσαρκώνεται από τον Μάκη (Ηλίας Αρμένης), που πρωταγωνιστεί σε μία από τις σκηνές που θα μείνουν ανεξίτηλες στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου.
Ο Μάκης μπαίνει ημι-σουρωμένος σε ένα εξωτικό μπουζουκέν της επαρχίας ονόματι Βιετνάμ (Τούμπα-Ιράν-Καμπότζη-Βιετνάμ) και το πρώτο που ρωτάει πόσο κάνει όλο το μαγαζί. Όχι για να το δουλέψει. Για να το γκρεμίσει. Να το ισοπεδώσει. Χωρίς να δώσει λογαριασμό σε κανέναν. Επειδή έτσι θέλει. Επειδή… μπορεί!
Του ζητάνε καμιά 25αριά εκατομμύρια. Δίνει 30 για να το αγοράσει όλο. Λίγο πριν την ανατολή του ηλίου, βγάζει όλη την ορχήστρα έξω, ρίχνει μία περήφανη ζεϊμπεκιά, λούζει με ουΐσκι το μπουφάν, του βάζει φωτιά και αφού έχει βγάλει τα γούστα του, φωνάζει στην μπουλντόζα που έχει παραγγείλει ένας από τους αυλικούς του: «Ρίχτο Ηλία! Ηλία, ρίχτο!»…
Μόνο με κάτι τέτοιο μπορεί να συγκριθεί αυτό που κάνει τις τελευταίες εβδομάδες ο Ιβάν Σαββίδης και ο Φρανκ Άρνεσεν. Μέσα σε μερικές ημέρες γκρεμίζουν το σαθρό οικοδόμημα του ΠΑΟΚ από τα θεμέλια. Επειδή έτσι θέλουν. Επειδή μπορούν. Επειδή έτσι έπρεπε. Επειδή (επιτέλους) μάλλον έπιασαν τον σφυγμό του κόσμου και κατάλαβαν ότι ο παλιός δρόμος ήταν αδιέξοδος. Καταδικασμένος σε πεταμένα λεφτά, άδειες εξέδρες, γκρίνια, εσωστρέφεια και ανακυκλωμένη μίρλα.
Από εκεί που ο ΠΑΟΚ δεν έστριβε μεταγραφικά για ένα δίμηνο, πήρε φόρα και χάσαμε το μέτρημα. Τους γράφω για να μην τους ξεχάσω κι εγώ: Γκάρι Ροντρίγκες, Ζάιρο, Στέλιος Μαλεζάς, Μάριν Λέοβατς, Έρικ Σάμπο, οσονούπω Τσίμιροτ και Αντώνης και από πριν Κοροβέσης, Χαρίσης και Όλσεν. Σχεδόν μία ενδεκάδα νέα πρόσωπα. Νέος προπονητής. Νέος τεχνικός διευθυντής. Νέα εταιρία στις φανέλες. Νέα φιλοσοφία. Αν δεν είναι αυτό ολοκληρωτικό ρεκτιφιέ, τότε τι είναι;
Όλα μα όλα τα μεταγραφικά αποκτήματα φέρνουν φαρδιά πλατιά την υπογραφή και την φιλοσοφία του Φρανκ Άρνεσεν. Ο Δανός δεν χρειάζεται αγιογραφία, ούτε χάιδεμα, ούτε σάλια. Την δουλειά του κάνει. Την δουλειά για την οποία πληρώνεται πολύ πολύ ακριβά. Και την κάνει καλά. Εξαργυρώνει τις προσωπικές του γνωριμίες, την τεχνογνωσία του, την ατελείωτη database όπου έχει χαρτογραφήσει ότι ταλέντο κυκλοφορεί στην Ευρώπη.
Το καλό είναι πως δείχνει να την κάνει απερίσπαστος. Χωρίς άνωθεν παρεμβάσεις. Χωρίς κωλυσιεργίες που τόσο κόστισαν στον ΠΑΟΚ στο παρελθόν. Ο Ιβάν του έδωσε τα κλειδιά, τον έκανε αφεντικό εν λευκώ, του είπε: «Φρανκ, ρίχτο» και ο Δανός το ρίχνει και το γκρεμίζει όπως αυτός ξέρει. Έτσι έπρεπε να γίνει. Όπως είχα ξαναγράψει αυτό που έλειπε από τον ΠΑΟΚ ήταν μία αυθεντία. Κάποιος που να λέει κάτι και να κάθονται όλοι σούζα. Όχι γιατί απαραίτητα έχει δίκιο, μα γιατί αυτό που έτρωγε τόσα χρόνια τα σωθικά του ΠΑΟΚ ήταν το γεγονός ότι όλοι είχαν γνώμη (και πολύ συχνά παρέμβαση) για όλα. Σχετικοί και άσχετοι.
Ο καλύτερος τρόπος να εξετάσει κανείς τις μεταγραφές του ΠΑΟΚ είναι να τις δει από τον τέταρτο όροφο της Τούμπας. Από ψηλά. Πανοραμικά. Να εξετάσει την λογική και πρίσμα κάτω από το οποίο αποκτήθηκαν. Την γενικότερη φιλοσοφία. Σχεδόν όλοι στην γόνιμη ηλικιακή κλίμακα 22-26, που βλέπουν τον ΠΑΟΚ ως σκαλοπάτι στην καριέρα τους. Σχεδόν όλοι από… πεινασμένα πρωταθλήματα, που βρήκαν δίοδο προς την πολιτισμένη Δύση. Σχεδόν όλοι τους, ότι πιο γυαλισμένο είχε το εγχώριο πρωτάθλημα που αγωνίζονταν. Μπαρουτοκαπνισμένοι και με βιώματα σε ομάδες που ήταν υποχρεωμένες να κερδίζουν, παίζοντας ποδόσφαιρο πρωτοβουλίας. Όλοι τους καλοί αθλητές, με μοντέρνα κορμιά (ειδικά αυτός ο Σάμπο είναι νταγλαράς με κορμί που θυμίζει Μάτιτς, που επίσης ανδρώθηκε στην Σλοβακία), πολυθεσίτες, με προοπτικές εξέλιξης, μεταπώλησης, με λύσσα να αποδείξουν ότι είναι κάποιοι.
Δεν ξέρω αν αυτός ο πύργος της Βαβέλ βγάλει κάπου. Η λογική είναι αυτή που μετράει περισσότερο. Ο νέος άνεμος. Ο νέος τρόπος σκέψης. Αδιαφορώ αν οι παίκτες αυτοί βγουν στον Άρνεσεν. Μου αρκεί ότι ο Δανός βάζει την σφραγίδα του. Ότι παράγει. Ότι δημιουργεί. Ο… τζόγος του (γιατί όντως παίρνει ρίσκα με παίκτες που δεν έχουν πείρα δυτικών πρωταθλημάτων) μου αρέσει. Τον δέχομαι. Τον «τρώω». Τον υποστηρίζω.
Ο ΠΑΟΚ παύει να είναι να είναι το Ελ Ντοράντο των απανταχού μισθοφόρων και λεγεωνάριων που έψαχναν την κότα που κάνει τα χρυσά αυγά. Ο ΠΑΟΚ παύει να λειτουργεί σαν ομάδα από το… Κατάρ που σκορπά το παραδάκι μόνο και μόνο κοιτώντας παχυλά βιογραφικά και αποφασίζει να δείξει τον παρά του, όπως πρέπει. Χτενίζοντας τις «μικρές» αγορές και αγοράζοντας πρώτος χάρη στην τεχνογνωσία του Φρανκ, ότι καλύτερο παράγουν αυτές, πληρώνοντας πάντα cash. Έτσι φτιάχνεις ομάδα. Πρώτα επιλέγεις φιλοσοφία, μετά ξεσκαρτάρεις το έμψυχο δυναμικό και μετά επιλέγεις τις αγορές με βάση το δικό σου κριτήριο. Δεν θα σου βγουν αυτοί; Θα σου βγουν οι επόμενοι. Αν σέβεσαι το ποδόσφαιρο, θα σε σεβαστεί κι αυτό…
Ο Φρανκ αυτό ξέρει, αυτό εμπιστεύεται. Το μοντέλο Άγιαξ, αν το ξεπατικώσεις πιστά, μόνο προκοπή θα δεις. Εξάλλου, αυτό είναι το μοντέλο που ταιριάζει στον ΠΑΟΚ. Νιάτα, ενέργεια, επιθετικότητα, δημιουργία, φούρια, πρωτοβουλία, πάθος, ποιότητα, διαφορετικότητα.
Θέλει δουλειά για να γίνει όλο αυτό ομάδα. Έντεκα υπέροχα ποιοτικές ατομικότητες δεν φτιάχνουν απαραίτητα μία υπέροχη ομάδα. Χρειάζεται, χρόνος, δέσιμο, δουλειά πολλή. Ο δρόμος εξακολουθεί να είναι ανηφορικός. Ο ΠΑΟΚ έχει μία ενδεκάδα νέα πρόσωπα, αλλά ο χρόνος δεν είναι πια σύμμαχος. Νομοτελειακά θα έρθουν και σφαλιάρες. Είναι κι αυτό μέσα στην διαδικασία της ωρίμανσης. Της μετεξέλιξης. Αυτή τη φορά όμως ο στόχος έχει καθοριστεί σοφά και δεν είναι πρωταθλήματα, όμιλοι, κούπες, αλλά η δημιουργία μιας μαγιάς πάνω στην οποία θα χτιστεί ο νέος μεγάλος ΠΑΟΚ.
Αρκούν μερικές κινήσεις για να ξαναφέρουν πίσω την περιβόητη… καύλα που κάποτε μνημόνευσε ο Θοδωρής Ζαγοράκης. Το άγνωστο πάντα δημιουργεί περιέργεια. Το νέο πάντα φέρνει ενθουσιασμό. Η κίνηση για τα διαρκείας ζωντάνεψε. Ξαφνικά, όλοι έχουν την περιέργεια / ανυπομονησία να δουν τον νέο ΠΑΟΚ! Ο Δικέφαλος έγινε ξανά το talk of the town (κι όχι μόνο) για τους σωστούς λόγους. Και το σημαντικότερο; Όλα αυτά χωρίς να ματώσει οικονομικά η ΠΑΕ, αφού τα χρήματα από τις πωλήσεις Λούκας και Νομπόα κάλυψαν όλα τα ψώνια. Παστρικές δουλειές!
Απαλλαγμένος από τα χρέη, διδαγμένος από τα λάθη του παρελθόντος, ο Ιβάν πήρε την μεγάλη απόφαση και είπε «Φρανκ ρίχτο». Καιρός ήταν…
Bouns track η ανεπανάληπτη σκηνή από την ταινία «Όλα είναι δρόμος»