Δεν έχω υπάρξει ποτέ αφεντικό στην ζωή μου. Δεν προσέλαβα ποτέ κανέναν, ούτε χρειάστηκε ποτέ μου να επιλέξω ανάμεσα σε ένα βουνό βιογραφικά, ούτε να περάσω κάποιον από το μαρτύριο της συνέντευξης. Υπό αυτή την έννοια δεν έχω ιδέα σχετικά με τα κριτήρια με τα οποία ένα αφεντικό επιλέγει κάποιον για να του κάνει την μία συγκεκριμένη δουλειά που θέλει.
Αδυνατώ να καταλάβω τι ωθεί κάποιον να επιλέξει έναν συγκεκριμένο κι όχι κάποιον άλλον. Καμιά φορά η απλή λογική δεν αρκεί. Όλοι έχουν πτυχία, όλοι ξέρουν γλώσσες, όλοι μοιάζουν ευπαρουσίαστοι, ορεξάτοι για δουλειά; Τότε πως επιλέγεις; Ένστικτο; Μάτι; Εμπειρία; Μάλλον όλα μαζί. Αυτό όμως που πάντα κοιτάς πριν πάρεις την τελική απόφαση είναι ένα. Αυτός που θα πάρει την δουλειά να είναι συμβατός μαζί της. Να ταιριάζει σε αυτή. Να τον εκφράζει και να την εκφράζει. Διαφορετικά -αργά ή γρήγορα- κάποιος θα μετανιώσει.
Καταλαβαίνω ότι οι ομάδες, εδώ και χρόνια πια είναι (και) μπίζνα. Από το 1979 που μπήκε δίπλα στο ελληνικό ποδόσφαιρο, ο επιθετικός προσδιορισμός «επαγγελματικό» (τρομάρα του) αντιλαμβάνομαι τι σημαίνει αυτό. Έχουν ισολογισμούς στους οποίους τα μηδενικά στο τέλος ζαλίζουν. Χρειάζονται στελέχη. Καταρτισμένα στελέχη. Δεν αρκεί μόνο ένα πιστοποιητικό οπαδικών φρονημάτων. Λογικό.
Αυτό που δεν πρόκειται όμως να αλλάξει ποτέ, όσα χρόνια κι αν περάσουν όμως είναι το γεγονός ότι οι ομάδες δεν θα πάψουν ποτέ να αποτελούν χοάνες συναισθημάτων. Εκτός από εταιρίες, οργανισμοί, νούμερα είναι συναισθήματα. Είναι κυρίως αυτό. Γι’ αυτό και δεν έχουν «πελάτες», αλλά πιστούς. Πίσω τους κρύβουν χαρές, λύπες, κλάματα, θλίψη, απογοήτευση, όραμα, απελπισία, ταξίδια, θυσίες, ξεριζωμό, αδικίες, μνήμες. Αυτά είναι που σε δένουν αιώνια αλυσοδεμένο συναισθηματικά με ένα σύλλογο και δεν σε αφήνουν να ζήσεις ούτε λεπτό μακριά του. Οι μνήμες. Τα βιώματα.
Αν πάρεις ένα δείγμα από το παοκτσήδικο DNA και το στείλεις για ανάλυση σε ένα εργαστήριο θα βρεις μέσα του εμποτισμένο ένα πράγμα: το στοιχείο του κυνηγημένου. Από τα γεννοφάσκια του ο ΠΑΟΚ δεν εξέφρασε ποτέ του την καθεστηκυία τάξη, ποτέ του δεν έγινε ο φορέας της καταπιεστικής εξουσίας, έμεινε μακριά από τα κέντρα αποφάσεων κι έγινε ένα φωτεινό σύμβολο αντίστασης. Για κάθε κεφάλι που έκοβε ένας καμικάζι ρέφερι, για κάθε άδικη δικαστική απόφαση παραγγελιά από τον εκάστοτε δυνατό, για κάθε τιμωρία, για κάθε κλοπή, ένα κεφάλι κοβόταν, επτά ξεφύτρωναν σαν την Λερναία Ύδρα. Αυτό συντήρησε και μεγάλωσε την παοκτσήδικη ιδέα.
Αδυνατώ να καταλάβω τι έκανε τον Ιβάν Σαββίδη (εκτός από την χριστιανική αγάπη προς τον πλησίον) να σκεφτεί έστω την ιδέα να προσλάβει σε έμμισθο ενεργό ποδοσφαιρικό πόστο στο πιο ευαίσθητο σημείο, στον πυρήνα, στην καρδιά του ΠΑΟΚ έναν πρώην διαιτητή. Αδιαφορώ αν αυτός λέγεται Τάσος Κάκος, Πιερλουίτζι Κολίνα ή… αδέκαστος Μπάρας. Κι αυτό γιατί είναι αδύνατον να σβήσεις από την ομαδική μνήμη συναισθήματα, θύμησες, αδικίες, υφάκι, οργή ή θυμό που προκάλεσε κάθε ρέφερι που πήρε σφυρίχτρα στην Ελλάδα τα τελευταία 100 χρόνια.
Στην ιστορική τους πορεία ΠΑΟΚ και διαιτητές είναι δύο παράλληλες γραμμές που δεν τέμνονται πουθενά. Οι άνθρωποι με το στραγάλι ήταν πάντα οι φορείς μίας αρρωστημένες εξουσίας, που φρόντιζαν να κάνουν επίδειξη δύναμης εκεί που τους έπαιρνε με ύφος χιλίων καρδιναλίων. Οι διαιτητές ήταν πάντα ο… άλλος. Ο εχθρός. Η εξουσία. Πως μπορείς να βάλεις μέσα στον οργανισμό σου κάποιον στον οποίο θεσμικά αντιτίθεσαι ιδεολογικά;
Συνήθως είσαι αυτός που δείχνεις. Ο Ολυμπιακός έχει επιλέξει να εκπροσωπείται, να ταυτίζεται, να δείχνει και να προβάλλει ως πρόσωπο, ως μπροστινή εικόνα του τον κυρ Σάββα Θεοδωρίδη, που με τα παραληρήματα του ακροβατεί ανάμεσα στο καλτ και τις αρχαίες κωμωδίες του Αισώπου, όπου το υποφαινόμενο ήταν πολύ πιο σημαντικό από αυτό που έβλεπες μπροστά στα μάτια σου. Η Μπάγερν έχει επιλέξει ως εικόνα της τον Μανουέλ Εστιάρτε, ένα βουνό του παγκόσμιου πόλο, μία γοητευτική προσωπικότητα στην οποία βαράς προσοχές, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ βγάζει μπροστά το δικό της τοτέμ που λέγεται Ράιαν Γκίγκς, η Ρεάλ Μαδρίτης έχει τον Εμίλιο Μπουντραγκένιο και τον Ζινεντίν Ζιντάν, η Γιουβέντους τον Πάβελ Νέντβεντ και πάει λέγοντας. Κολοσσοί ολόκληροι. Άνθρωποι που ταύτισαν τα ονόματα τους με τις συγκεκριμένες ομάδες και συνεχίζουν να τις υπηρετούν. Κι ο ΠΑΟΚ;
Ο ΠΑΟΚ ποιόν βγάζει προς τα έξω ως εικόνα του; Αλήθεια, πώς θα φαινόταν στον Ιβάν Σαββίδη αν σε ένα ταξίδι στο εξωτερικό διαπίστωναν ότι η «εικόνα» του ΠΑΟΚ, το «πρόσωπο» του οργανισμού, ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα σε διοίκηση και παίκτες είναι ένας πρώην διαιτητής; Πάντως, αποκλείεται να πίστευαν ότι ο ιδιοκτήτης της ομάδας είναι ένας άνθρωπος που μάχεται την διαπλοκή και την διαφθορά στο ποδόσφαιρο, μα κάποιος που με τον… παρά του προσπαθεί να αγοράσει εξουσία. Καλώς η κακώς, οι διαιτητές έχουν ταυτιστεί με την διαπλοκή. Η γυναίκα του Καίσαρα δεν οφείλει μόνο να είναι τίμια. Οφείλει και να φαίνεται τέτοια.
Προσωπικά, πάντα με ενοχλούσε η φιγούρα του Τάσου Κάκου και τώρα που ολοκλήρωσε την επαγγελματική του διαιτητική πορεία, μπορώ να το εκφράσω ακόμα πιο άνετα. Με ενοχλούσε πάντα το υφάκι, το τουπέ, το δήθεν, το επιπλέον κόρδωμα που του έδινε η στολή και η δύναμη της σφυρίχτρας. Για την οικονομία της κουβέντας δέχομαι ότι έμεινε άσπιλος, μακριά από τα κυκλώματα διαπλοκής κι ότι βάδισε τον δικό του δρόμο ως άλλος μοναχικός καουμπόι. Τιμή του και καμάρι του. Ωστόσο μία φορά διαιτητής, πάντα διαιτητής.
Αδιαφορώ αν πάντα γούσταρε να σφυρίζει στην Τούμπα, αδιαφορώ αν έκανε το παιδί του ΠΑΟΚ ή αν φοράει παλαιστινιακά φουλάρια. Εκείνο το βλέμμα, ο τρόπος που κρατούσε εκείνη την κόκκινη κάρτα στον Πάμπλο Γκαρσία στην περίφημη κοκορομαχία με τον Σιμάο δεν πρόκειται να την βγάλω ποτέ από την μνήμη του σκληρού μου δίσκου. Οι συναισθηματικές μνήμες που λέγαμε πιο πριν.
Αλήθεια τι ακριβώς ψάχνει ο ΠΑΟΚ; Ποια ακριβώς είναι η θέση; Τι πρέπει να έχει στο βιογραφικό του αυτός που θέλει να πάρει την δουλειά του team manager; Ποιές είναι οι αρμοδιότητες της; Άραγε ο ΠΑΟΚ ψάχνει για έναν βοηθό του Φρανκ Άρνεσεν; Μήπως ψάχνει για το αυτί και το μάτι του Δανού στα αποδυτήρια; Άραγε ψάχνει έναν επαγγελματία τσαμπουκά που να εμψυχώνει τους παίκτες πριν την μάχη; Μήπως θέλει κάποιον που να γράφει ωραία στο γυαλί για να κάνει political correct δηλώσεις; Κάποιον που να γνωρίζει από τακτική και να βοηθάει τον Τούντορ ή μήπως κάποιον αναγνωρίσιμο παλιό ρέφερι που ως άλλος Κασναφέρης στην Ξάνθη να… σφυρίζει από τον πάγκο κάνα δυο φωνήεντα στο εκάστοτε «στραγάλι», όταν δεν μας τα λέει καλά; Αυτό το τελευταίο, που πιθανώς να εκπροσωπούσε / εκπροσωπεί ο Τάκος Κάκος έχω την αίσθηση ότι είναι ασύμβατο με το παοκίζειν.
Στα δικά μου μάτια ο ΠΑΟΚ ψάχνει έναν… Αλέξανδρο Τζιόλη για την θέση. Κάποιον εύστροφο, ευφυή, μελίρρυτο, ευγενικό, μορφωμένο, καταρτισμένο, αποδεκτό στα αποδυτήρια. Το κακό είναι ότι ο Αλέξανδρος Τζιόλης παίζει ακόμα μπάλα, και από ότι φαίνεται δεν σκοπεύει να το κόψει σύντομα. Το ακόμα χειρότερο είναι πως στην ασπρόμαυρη πιάτσα δεν υπάρχει και κάτι που να λες… εδώ είμαστε. Το ακόμα – ακόμα χειρότερο; Πως ο ΠΑΟΚ φροντίζει με συνέπεια να «καίει» τα στελέχη του και να μην δημιουργεί καινούργια. Ο παγκόσμια αναγνωρίσιμος Θοδωρής Ζαγοράκης προτίμησε τον πολιτικό (;) στίβο, ο Ζήσης Βρύζας έκανε τον κύκλο του, ο Παντελής δεν βγήκε ποτέ μπροστά, ο Γ.Χ. κάηκε προπονητικά και από πίσω το… χάος.
Εν αντιθέσει με το μπάσκετ, όπου υπάρχουν προσωπικότητες με κύρος, ανάστημα και παραδοχή (Μπάνε, Μάτζικ), μα όχι φράγκα, στο ποδόσφαιρο υπάρχει άφθονο “χαρτί”, μα καμιά προσωπικότητα κοινής αποδοχής! Ο Πάμπλο σε ένα τέτοιο πόστο ίσως μοιάζει με ωρολογιακή βόμβα, ο Κώστας Χαλκιάς συνδέθηκε στην οπαδική συνείδηση ως «φίλος» των δημοσιογράφων (κάτι με ελάχιστη δόση αλήθειας), κι από εκεί και μετά κουκιά μετρημένα. Ο Γερμανός που έχει προτείνει ο Άρνεσεν; Ο Σορλέν; Ο Κοντρέρας; Κάποιος άλλος;
Με τον ίδιο τρόπο που το ευαίσθητο αυτί του Ιβάν Σαββίδη εντόπισε το λεκτικό ατόπημα του Νίκου Φίλη περί αιματηρής εθνοκάθαρσης και όχι ποντιακής γενοκτονίας και απάντησε άμεσα, με τον ίδιο τρόπο αφουγκράστηκε και την λαϊκή δυσθυμία σχετικά με την ενδεχόμενη πρόσληψη του Τάσου Κάκου σε καίριο πόστο στην καρδιά του συλλόγου. Οι ηγέτες οφείλουν να ζουν από τον λαό για τον λαό. Να αντιλαμβάνονται πως κάθε τους κίνηση έχει ιστορικό και συναισθηματικό υπόβαθρο. Δεν παίζεις με δαύτα.
Καμία καλή δουλειά στον πλανήτη δεν μένει για πολύ καιρό χωρίς κάτοχο. Αργά ή γρήγορα κάποιος θα γίνει ο επόμενος team manager του ΠΑΟΚ. Είτε αυτός είναι ο Κάκος είτε κάποιος άλλος. Το θέμα είναι άλλο. Να μην σταματήσει ο ΠΑΟΚ να… μυρίζει ΠΑΟΚ. Κι αυτό είναι κάτι που δεν έχει να κάνει με τα λεφτά του Ιβάν…