Ο Τανζανός επιθετικός πάτησε απάτητες κορυφές, έγινε αυτός που πέτυχε ό,τι ποτέ κανείς στο παρελθόν. Ακόμα και αν αύριο κόψει το ποδόσφαιρο, θα είναι ένας ισόβιος θρύλος, ένας λαϊκός ήρωας…
Για να καταλάβεις ποιος είναι, πρέπει να μάθεις από που έρχεται. Το πρόσωπο του βρίσκεται παντού. Σε αφίσες στο δρόμο. Σε λεωφορεία. Σε ταξί. Είναι ένας λαϊκός ήρωας. Είναι αυτός που τα κατάφερε. Αυτός που ξέφυγε. Αυτός που έκανε το όνειρο του πραγματικότητα. Ο πρωτοπόρος. Αυτός που πάτησε πρώτος στο φεγγάρι σαν τον Νιλ Άρμστρονγκ.
Μπορεί να είναι ακόμα το «παιδί από την Μανγκάλα», μία από τις πιο φτωχές συνοικίες της Νταρ-ελ-Σαλάμ, όμως λατρεύεται σαν Θεός, στο τζαμί που έχτισε στην γειτονιά που μεγάλωσε.
Το ίδρυμα του Sama-Kiba, που έχτισε μαζί με τον δημοφιλή τραγουδιστή Άλι Κίμπα βοηθάει κάθε χρόνο να χτιστούν σχολεία, να αγοραστούν βιβλία, ώστε η μόρφωση να είναι προσβάσιμη σε όσα περισσότερα παιδιά γίνεται.
Είναι ο νούμερο 1 σταρ στην χώρα, τα παιχνίδια της Άστον Βίλα έγιναν κάποτε αφορμή για να σταματάει για 90 λεπτά κάθε δραστηριότητα στην χώρα.
Ξέρετε, η Τανζανία μπορεί να κατοικείται από περίπου 65 εκατομμύρια ψυχές, όμως μέχρι να εμφανιστεί εκείνος κανείς δεν τα είχε καταφέρει. Είχε μηδενική παράδοση σε όλα τα ομαδικά σπορ, ο οργανωμένος αθλητισμός ήταν κάτι άγνωστο.
Μοναδική εξαίρεση ήταν ο Χασίμ Ταμπίτ, ένας γίγαντας ύψους 2,21, που το 2009 επιλέχθηκε στο νούμερο 2 του draft του ΝΒΑ, όμως το άστρο του έδυσε πολύ γρήγορα.
Όταν τον Ιανουάριο του 2016 πήρε το αεροπλάνο για το Βέλγιο, ώστε να ενταχθεί στην Γκενκ, ο Μπουάνα Άλι Σαμάτα έγινε μόλις ο τρίτος Τανζανός ποδοσφαιριστής που κατάφερε να πάρει μεταγραφή στην Ευρώπη.
Όταν το 2019, η Εθνική ομάδα κατάφερε να προκριθεί στην τελική φάση του Κυπέλλου Εθνών Αφρικής, το έκανε μετά από 39 χρόνια απουσίας, σε πολλές από τις προκριματικές φάσεις δεν συμμετείχε καν.
Σε μία χώρα, όπου το 68% του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας, το οποίο ορίζεται το 1,25 δολάρια την ημέρα, την χώρα της γλώσσας Σουαχίλι και της φυλής των Μασάι, η ενασχόληση με το ποδόσφαιρο μπορεί να γίνει μόνο ως χόμπι για να σκοτώνει κανείς την ώρα.
Γιος αστυνομικού, ο δεύτερος μικρότερος από τα επτά παιδιά της οικογένειας, έμαθε μπάλα παίζοντας με τενεκεδάκια και αυτοσχέδιες «μπάλες», όμως στο μυαλό του ήταν να γίνει ένστολος, όπως κι εκείνος. Κάποιος σημαντικός που θα τον σέβονται και θα τον χαιρετούν στον δρόμο.
Είχε όμως έμφυτα χαρίσματα. Έκρηξη, ταχύτητα, αλτικότητα, στοιχεία αρκετά για να παίξει για πρώτη φορά οργανωμένο ποδόσφαιρο σε ηλικία 16 ετών στην African Lion, ομάδα δεύτερης κατηγορίας. Έπαιρνε 50 δολάρια τον μήνα κι αυτό τον έκανε να πιστέψει ότι το ποδόσφαιρο είναι μία δουλειά. Μία δουλειά που πρέπει να την κάνει όσο καλύτερα γίνεται.
Όπου κι αν έπαιξε ήταν πρώτος σκόρερ. Μετά από δύο χρόνια πήρε προαγωγή στην πιο πλούσια Simba FC και μετά από μισή χρονιά έφυγε για το Κονγκό και την «θρυλική» Μαζέμπε, που προερχόταν από δύο συνεχόμενες κατακτήσεις αφρικανικού Champions League.
Μετά από 5 χρόνια γεμάτα γκολ, έγινε ο πρώτος παίκτης από την Ανατολική Αφρική που κερδίζει τον τίτλο του κορυφαίου παίκτη της ηπείρου (2016) και ανάγκασε την Γκενκ να στείλει άνθρωπο στην Ιαπωνία, όπου η Μαζέμπε έπαιζε στο Παγκόσμιο Συλλόγων για να αποσπάσει την υπογραφή του αφρικανού φορ με το περίεργο όνομα που τα… σπάει!
Μετά από 7 χρόνια στην Ευρώπη και 4 διαφορετικές φανέλες (Γκενκ, Άστον Βίλα, Φενερμπαχτσέ, Αντβέρπ) ένα είναι σίγουρο. Εκεί που βρήκε αγάπη, ζεστασιά, υποστήριξη, συμπαίκτες που να τον τροφοδοτούν σωστά, προπονητή με κατανόηση που να βρήκε τα κουμπιά του (όπως ο Φιλίπ Κλεμάν στην Γκενκ) έγινε ένα φονικό όπλο, που έχτισε τον μύθο του «Σαμαγκόλ». Εκεί που ζήτησαν υπερβολικά πράγματα από αυτόν, πνίγηκε στην πίεση. Ό,τι κι αν κάνει από εδώ και πέρα στην ζωή του, ακόμα κι αν αύριο σταματήσει το ποδόσφαιρο, ο Μπουάνα Άλι Σαματά θα είναι ένας ισόβιος θρύλος στην χώρα του. Διότι, ήταν ο πρώτος που τα κατάφερε. Κι αυτό δεν μπορεί να του το πάρει κανείς…
Ο ΜΥΘΟΣ ΤΟΥ… ΣΑΜΑΓΚΟΛ!
Στην αρχή όλα ήταν δύσκολα. Πρωτόγνωρα. Προσγειώθηκε στο Βέλγιο τον Γενάρη του 2016 και για πρώτη φορά στην ζωή του είδε χιόνι. Ο πρώτος μεγάλος αντίπαλος που έπρεπε να νικήσει ήταν το κρύο και μετά το επίπεδο του πρωταθλήματος!
Του πήρε περίπου μισό χρόνο για να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα, αλλά με σκληρή δουλειά και υπομονή, βρήκε τα πατήματα του.
Στην αρχή ήταν ρεζέρβα του Νίκου Καρέλη, όμως η ρήξη χιαστού του Έλληνα επιθετικού και μετά η πνευμονική εμβολή που υπέστη, ήταν αυτή που του έδωσε ρόλο βασικού και δημιούργησε τον μύθο του «Σαμαγκόλ», για τον οποίοι οι οπαδοί της Γκενκ είχαν ειδικό τραγούδι σε κάθε ματς.
Σε μία ομάδα γεμάτη από εκπληκτικούς τεχνίτες / δημιουργούς (Μαλινόφσκι, Τροσάρ, Λίον Μπέιλι, Ποθουέλο, Μπέργκε), ο Σαματά έγινε «φονικό όπλο».
Μέσα σε 4,5 σεζόν και δίχως να εκτελεί πέναλτι έγινε τρίτος σκόρερ στην ιστορία του συλλόγου με 75 γκολ σε 191 συμμετοχές, με 20 τέρματα ήταν πρώτος σκόρερ την σεζόν 2018-19, όταν η Γκενκ έφτασε στην κατάκτηση του τίτλου και λατρεύτηκε όταν το καλοκαίρι του 2019 επέλεξε να μείνει και να παίξει Champions League, παρότι όλοι οι λαμπεροί συμπαίκτες του επέλεξαν να εξαργυρώσουν άμεσα τον τίτλο με μεγάλες μεταγραφές. Σκόραρε στο Άνφιλντ κατά της Λίβερπουλ, σκόραρε και στα δύο ματς με την Σάλτσμπουργκ του Χάαλαντ και το φέρει βαρέως που στο εντός έδρας ματς με την ομάδα του Κλοπ το VAR του στέρησε για μερικά εκατοστά ένα ακόμα γκολ που θα έκανε το σκορ 1-1. Όταν τον Ιανουάριο του 2020, η Άστον Βίλα έριξε στο τραπέζι 11 εκατομμύρια ευρώ, όλοι κατάλαβαν ότι η ώρα για το επόμενο βήμα είχε έρθει…
ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΤΗΣ PREMIER LEAGUE
Ταξίδεψε στο κορυφαίο πρωτάθλημα του κόσμου ως λύση έκτακτης ανάγκης. Η Άστον Βίλα που έδινε σκληρή μάχη για να αποφύγει τον υποβιβασμό είχε μείνει χωρίς στράικερ. Ο Βραζιλιάνος Γουέσλεϊ (μεταγραφικό απόκτημα ρεκόρ του περασμένου καλοκαιριού από την Μπριζ) είχε υποστεί ρήξη χιαστού και ο Τζόναθαν Κόντα είχε επιλέξει να συνεχίσει την καριέρα του στο Κατάρ.
Ο Σαματά έγινε ο πρώτος Τανζανός που παίρνει μεταγραφή στην Premier League και στο ντεμπούτο του βοήθησε την Άστον Βίλα να κερδίσει την Λέστερ με 2-1 και να προκριθεί στον τελικό του Λιγκ Καπ του «Γουέμπλεϊ», απέναντι στην Μάντσεστερ Σίτι, στον οποίο με κεφαλιά οβίδα έγραψε το τελικό 1-2. Σε μία μέτρια και κακοστημένη ομάδα, χωρίς προετοιμασία, χωρίς περιθώριο προσαρμογής, ο Σαματά έπεσε κατευθείαν στα βαθιά και δεν επέπλευσε. Είχε 14 συμμετοχές, μόλις ένα γκολ και μόλις οι «χωριάτες» εξασφάλισαν την παραμονή τους, έσπασαν ξανά το ρεκόρ μεταγραφή τους με τον Όλι Ουάτκινς, κάνοντας τον Τανζανό φορ διαθέσιμο στο μεταγραφικό παζάρι, με την «Φενέρ» να τον κάνει κάτοικο Πόλης, μόλις έξι μήνες μετά την εκπλήρωση του παιδικού ονείρου της Premier League, διάστημα στο οποίο μία ολόκληρη αφρικανική χώρα υποστήριζε με κάθε τρόπο μόνο μία ομάδα στο νησί.
ΕΠΕΝΔΥΣΗ 14,6 ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΩΝ ΕΥΡΩ!
Τον Σεπτέμβριο του 2020, η Φενέρμπατσέ που ψάχνει για έναν φορ «δυναμίτη», αλλά βρίσκεται σε καθεστώς οικονομικού μνημονίου από την UEFA, κάνει μία τεράστια επένδυση πάνω του. Τον αποκτά δανεικό, αλλά με υποχρεωτική οψιόν αγοράς 6,5 εκατομμυρίων ευρώ και του δίνει ένα γιγάντιο τριετές συμβόλαιο ως το 2024 με συνολικές απολαβές 8,1 εκατομμυρίων. Του δίνει την φανέλα με το «10» δημιουργώντας τεράστιες προσδοκίες και τον παρουσιάζει σαν κάτι που δεν είναι -έναν παίκτη παγκόσμιας κλάσης. Όμως η κατάσταση είναι χαοτική. Η Φενέρ κάνει εκείνη την σεζόν 26 μεταγραφές, αλλάζει δύο προπονητές, χρησιμοποιεί 36 παίκτες (ανάμεσα τους και ο Δημήτρης Πέλκας, ο Μάμε Τιάμ και ο Γκάρι Ροντρίγκες) και σε μία επίθεση με Ένερ Βαλένσια και Παπίς Σισέ, ο Σαματάείναι απλά… συμπαθητικός με 6 γκολ σε 30 παιχνίδια. Σε μία ομάδα με μηδενική υπομονή και αυστηρό κοινό, οι δανεισμοί σε Αντβέρπ (9 γκολ σε 39 παιχνίδια) και Γκενκ (6 γκολ σε 36 παιχνίδια) έδωσαν ποδοσφαιρικό οξυγόνο στον Τανζανό, ο οποίος όμως έψαχνε ξανά ένα μέρος να νιώσει ασφάλεια, προστασία και πίστη στις ικανότητες του.
ΚΕΦΑΛΙ ΓΕΜΑΤΟ ΧΡΥΣΑΦΙ!
Όταν πήρε μεταγραφή στην Άστον Βίλα, ένας παλιός της παίκτης ο Άαρον Τσιμπόλα προσπάθησε να τον περιγράψει στους φίλους της νέας του ομάδας: «Έπαιξα ως αντίπαλος του στο Βέλγιο, αλλά με την Εθνική Κονγκό. Είναι γρήγορος, είναι σκόρερ, αλλά η δύναμη που έχει στο κεφάλι είναι απίστευτη. Πρέπει να έχει κάτι σαν… 99% σε ακρίβεια κεφαλιάς». Αν ψάξει κανείς το βιογραφικό του υπάρχει ένα απίστευτο στατιστικό. Από τα 102 γκολ που έχει πετύχει στην ευρωπαϊκή του καριέρα τα 36 (!) είναι με κεφαλιές, ένα τέτοιο είχε βάλει και στο «Στάδιο Καραϊσκάκης» πρόπερσι με την Αντβέρπ για τους ομίλους του Champions League!
πηγή: FORZA