Στη «Δίκη στο Open» φιλοξενήθηκε ο Κύρος Βασσάρας, μέλος της Επιτροπής Διαιτησίας της UEFA και αρχιδιαιτητής στη Ρουμανία, και μίλησε για το βιβλίο του και την κατάσταση στη διαιτησία στην Ελλάδα.
Αναλυτικά όσα είπε ο Κύρος Βασσάρας:
Πώς αποφάσισε να γράψει το βιβλίο του: «Ήταν κάτι που το ήθελα από πολύ καιρό. Η αλήθεια είναι ότι το έγραψα γιατί αφηγούμαι την ενεργό δράση, δηλαδή ως ενεργός διαιτητής στα γήπεδα και όταν έφυγα αποφάσισα να το γράψω. Είμαι πολύ χαρούμενος γι αυτό. Φυσικά, δεν έχει κλείσει ποτέ ο κύκλος της διαιτησίας για μένα, συνεχίζω, και θεωρώ ότι αυτό το βιβλίο είναι ένας πολύτιμος οδηγός για πολλούς, για τους διαιτητές και για όσους ασχολούνται με τον αθλητισμό. Είναι ένα βιβλίο που δείχνει την πορεία μου και τον τρόπο με τον οποίο ασχολήθηκα με τη διαιτησία ως ενεργός διαιτητής».
Γιατί οι επιθέσεις στους διαιτητές παραμένουν είτε ανεξιχνίαστες είτε ατιμώρητες: «Πάντα υπάρχει ένα μεγάλο ερωτηματικό πάνω σε αυτά. Πρέπει να γίνουν πολλά πράγματα. Στο βιβλίο αναφέρω πολλά θέματα γιατί ό,τι είχε να κάνει με τη δράση μου ως διαιτητής με τα εμπόδια που αντιμετώπισα, που ήταν πολλά και μεγάλα. Από ό,τι φαίνεται, δυστυχώς τα πράγματα συνεχίζονται. Είναι καταδικαστέες όλες αυτές οι επιθέσεις άλλα με τα ευχολόγια δεν γίνεται τίποτα».
Για τις 38 επιθέσεις σε Έλληνες διαιτητές: «Είναι πολύ λυπηρό. Δεν βλέπω να έχουμε κάνει κάτι. Θεωρώ ότι όλοι πρέπει να σκύψουν το κεφάλι και να μιλήσουν για το ποια είναι αυτά τα πράγματα που οπλίζουν χέρια και επηρεάζουν ανθρώπους παραβατικούς. Είναι πολύ μεγάλη ιστορία το τι πρέπει να κάνουμε. Ακόμη βλέπω ανακοινώσεις ομάδων, εμπρηστικές δηλώσεις, τοξικότητα, οι διαιτητές δεν είναι προστατευμένοι. Δεν φταίει μόνο η αστυνομία φταίμε κι εμείς τι έχουμε κάνει. Πώς έχουμε διδάξει τα παιδιά μας, τι γίνεται στα παιδικά πρωταθλήματα, πώς αντιμετωπίζουν οι γονείς του διαιτητές. Είναι ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο».
Αν υπάρχει ηθική αυτουργία παραγόντων: «Αυτό θα το κρίνει η δικαιοσύνη. Πάντως, όλοι γνωρίζουν ότι γίνονται σε συγκεκριμένες στιγμές, με πολύ άσχημο τρόπο. Βλέπουμε ντροπιαστικές εικόνες για το άθλημα άλλα δεν ακούμε ακούσει ποτέ καμία ανακοίνωση για κάποιον που τιμωρήθηκε είτε γιατί έβρισε στο γήπεδο, είτε γιατί συμπεριφέρθηκε με διαφορετικό τρόπο ή ένας παίκτης να πει ότι κι εμείς πρέπει να συμβάλουμε. Γιατί θεωρώ ότι αν μέσα στον αγωνιστικό χώρο, την τεχνική περιοχή, οι ποδοσφαιριστές, οι διαιτητές έχουν μια καλή συμπεριφορά, είναι το νούμερο 1 βήμα για να μη φέρουμε διάφορα πράγματα στις κερκίδες. Όταν γίνονται επιθέσεις καταλαβαίνουμε γίνονται από «στρατούς», από ανθρώπους που είναι οργανωμένοι, που ξέρουν τι κάνουν. Είναι μαφιόζικα χτυπήματα, καταλαβαίνετε ότι είναι από τον υπόκοσμο από το σκοτάδι. Και ο διαιτητής δεν πρέπει να σταματήσει γιατί δεν έχει αυτό το δικαίωμα από την άποψη ότι ηθικά αισθάνεται ότι είναι σωστό αυτό που έχει κάνει».
Πώς μπορεί να προστατευτεί ένας διαιτητής: «Έχω εμπιστοσύνη στη δικαιοσύνη. Και έτσι πρέπει γιατί οι διαιτητές πρέπει να καταγγέλλουν οτιδήποτε προηγείται πριν από κάποια επίθεση, δηλαδή απειλές, εκβιασμοί, κάποια ίχνη που μπορούν να βοηθήσουν. Πρέπει να συνεργάζονται με τη δικαιοσύνη. Ήμουν μόνος σε ένα δικαστήριο με 4-5 κατηγορούμενους, έγινε ότι έγινε, έζησα, όλα καλά, δεν έγινε τυχαία ήταν οργανωμένα με κράνη με σιδερολοστούς οπότε το πρώτο πράγμα είναι να είσαι τυχερός. Ένας από αυτούς μου ζήτησε να πω συγγνώμη και του απάντησα με τον κατάλληλο τρόπο. Δεν έχουμε δυνατότητα να έχουμε σωματοφύλακες και δεν υπάρχει λόγος. Δεν γίνεται σε άλλα κράτη, εμείς πρέπει να αλλάξουμε, η κοινωνία και οι θεσμοί. Πρέπει να υπάρξουν τιμωρίες και πολλά μέτρα και να μην αφήνουμε όλο αυτό να συμβεί».
Αν διαιτητές που προσέφυγαν στη δικαιοσύνη περιθωποιήθηκαν: «Όταν έγινε η δική μου περίπτωση, σύσσωμο το σώμα των διαιτητών και των παρατηρητών πέρασε το μήνυμά του, αντέδρασε και έδειξε ότι υπάρχει μια συσπείρωση. Δείξανε απευθείας την αγάπη και τη συμπαράσταση τους, ότι είναι ενωμένοι και το μπορεί να το κάνουν και σε κάποιον άλλο. Στην Ελλάδα, οι επιτροπές αλλάζουν πάρα πολύ γρήγορα, αλλάζουν οι πίνακες, οι διαιτητές, χρειαζόμαστε μια σταθερότητα. Ίσως αυτή η αστάθεια να επηρεάζει αυτούς τους ανθρώπους που βλέπουν τους διαιτητές πιο ευάλωτους. Δεν λέω τι δεν έχουμε. Πρόσφατα στο εξωτερικό, στην Αγγλία, συνελήφθη φίλαθλος για σεξιστικό σχόλιο στην κερκίδα επειδή η διαιτητής ήταν γυναίκα. Μιλάμε για περιπτώσεις και ενέργειες μέσα στο γήπεδο να βγει ο άνθρωπος και να πει έκανα λάθος. Για μένα, λείπει η πρόληψη, η παιδεία και θα πρέπει όλοι στην Ελλάδα να το δουν σοβαρά γιατί αυτό θα βοηθήσει στο μέλλον. Χρειαζόμαστε επιπλέον παιδεία στο θέμα της πρόληψης».
Για τον νέο αρχιδιαιτητή της ΚΕΔ Πίτερ Φρόιντφελντ: «Η ηγεσία της διαιτησίας είναι σαν τον προπονητή σε μια ομάδα. Όταν μία ομάδα κρίνει ότι χρειάζεται έναν ξένο προπονητή, έτσι και η ΕΠΟ, όπως και αυτή που είμαι εδώ στη Ρουμανία κρίνουν ότι πρέπει να έρθει ένας ξένος αρχιδιαιτητής. Αυτό δεν είναι κακό. Έχει λειτουργήσει πάρα πολλές φορές και ανάλογα με τα πρωταθλήματα που υπάρχουν κρίνεται σκόπιμο να γίνει για να σταματήσει πιθανές διαρροές, απειλές, πολλά πράγματα. Είναι άλλο να ξέρεις έναν άνθρωπο τόσα χρόνια και να γίνει πρόεδρος της επιτροπής διαιτησίας, άρα έχεις κάποιες επαφές και παρελθόν ενώ με αυτόν από το εξωτερικό ξέρεις ότι κόβονται οι επαφές και τα τηλέφωνα και μπορεί να δρα πιο ανεξάρτητα. Ο καθένας κρίνεται για τη δουλειά του και όχι την εθνικότητα του. Αυτό που πρέπει να ξέρουμε είναι αν υπάρχουν χρονοδιαγράμματα. Τι θα γίνει του χρόνου, τι αναμένουμε δύο χρόνια μετά, τι θέλουμε να κάνουμε σε τρία χρόνια, ποια είναι η εξέλιξη των διαιτητών από τη Γ’ στη Β’ Εθνική και από τη Β’ στην Α’; Αυτά τα γνωρίζει η εκτελεστική επιτροπή της ΕΠΟ; Αυτό είναι που πρέπει να μας νοιάζει».
Για τις δηλώσεις Μπαλτάκου ότι ντρέπεται για την ανάγκη για ξένους διαιτητές αλλά και την απομάκρυνση του Μπένετ που ήθελε να βάλει Έλληνες: «Είναι κάτι που πρέπει να απαντήσει η ΕΠΟ, δεν ξέρω τι γίνεται. Αλλά δεν ξέρει κι ο κόσμος. Πρέπει να μιλάνε οι άνθρωποι της διαιτησίας. Σε μια διακοπή του πρωταθλήματος θα κάνουμε αυτό κι εκείνο. Είναι θεμιτό. Δύο φορές τον χρόνο ας υπάρχει μια επικοινωνία με τα Μέσα, χρειάζεται αυτό. Δεν μπορεί η επιτροπή διαιτησίας να είναι πίσω από τον οποιονδήποτε, πρέπει να βγαίνει μπροστά και να αναλύει, να μιλάει. Δε μιλάω για φάσεις αλλά για προβλήματα και σχεδιασμούς. Οι άνθρωποι που κρίνονται για τη δουλειά τους πρέπει να ελέγχονται, πρέπει να υπάρχει αυτοεκτίμηση. Χρειάζεται μια βάση δεδομένων, τι δυνατότητες υπάρχουν για σεμινάρια, χρειάζεται ένα μπάτζετ, ετοιμάζεται το πλάνο και προχωράμε. Τι ευελπιστώ από αυτό; Θα το κρίνουμε από του χρόνου του παραχρόνου κλπ. Έτσι γίνεται δουλειά».
Γιατί να μην έρθει ο ίδιος στην Ελλάδα: «Αυτή ήταν η απορία τους στην UEFA. Μου το είπαν πολλές φορές άλλα προτιμώ να είναι εντάξει η οικογένεια μου και να έχει μια προστασία. Οι συνθήκες που υπάρχουν δεν είναι για να σκεφτεί κάποιος να έρθει στη χώρα του. Θα πρέπει για να αναλάβεις κάτι να υπάρχουν οι συνθήκες και οι προτάσεις. Δεν υπάρχουν και τα δύο. Το έχω πει όχι για οικονομικούς λόγους. Ένας πρόεδρος της ΚΕΔ κάνει τους ορισμούς. Μετά από τρεις ορισμούς θα υπάρχει αμφισβήτηση κι εγώ θα πρέπει να έχω ένα περιπολικό για κάθε μέλος της οικογένειάς μου. Αυτό εγώ δεν το θέλω. Με τα στατιστικά που έχουμε με τις επιθέσεις, τις συνεχόμενες εμπρηστικές δηλώσεις, την ατιμωρησία. Αυτές είναι συνθήκες και ένας ξένος που έρχεται αρχίζει και τις μαθαίνει σύντομα. Ποιος ξένος ή Έλληνας έκατσε πάνω από 2 χρόνια; Πρέπει να γίνουν άλλα πράγματα και νομίζω ότι έχουμε όλοι τη δυνατότητα να γνωρίζουμε αν θέλουμε να αλλάξουμε. Ερωτηθήκαμε αν θέλουμε να αλλάξουμε; Παράγοντες, διοικήσεις, λίγκες, διαιτητές, ποδοσφαιριστές, πολιτεία. Πότε θα το συζητήσουμε όλοι μαζί. Δεν είναι θέμα να έρθει ξένος ή να έρθει ο Βασάρας. Πώς να ορίσεις καλύτερα διαιτητές; Έχεις; Παράγεις; Έχουμε και το VAR αν δεν το είχαμε θα ήταν ακόμα πιο δύσκολα τα πράγματα για την αξιοπιστία του ποδοσφαίρου. Οι ομάδες προχωράνε σε ευρωπαϊκές διοργανώσεις, η Εθνική πάει καλά με νέα παιδιά και έχει στόχους και ακόμα στο πρωτάθλημα μιλάμε για διαιτησία και δεν θα βρούμε τους επόμενους διεθνείς διαιτητές. Εύχομαι να τους βρούμε και κάνω τα πάντα για να μπορέσουν να προχωρήσουν οι Έλληνες διαιτητές. Δεν έχω πει κακιά κουβέντα όσο ήμουν διαιτητής για κανέναν. Μπορεί να έχω πικρίες, οτιδήποτε, αλλά πάνω από όλα είμαι Έλληνας και οι Έλληνες πρέπει να υποστηρίζουν ο ένας τον άλλο αλλιώς όλοι μας αντιμετωπίζουν διαφορετικά. Γιατί αν κατηγορούμε συνέχεια τον γείτονα μας, ένας από το εξωτερικό θα πει δεν έχουν διάθεση να αλλάξουν. Δεν νομίζω ότι είμαστε υποανάπτυκτοι, είμαστε πάρα πολύ καλά μορφωμένοι, έχουμε ανθρώπους. Αλλά πρέπει να υπάρχει θέληση, θεσμοί και όρεξη».
Πώς μπορεί να πάει ένας Έλληνας διαιτητής σε Μουντιάλ ή Euro μέσα σε αυτή την ατμόσφαιρα: «Για να μπορέσει να πάει Έλληνας διαιτητής στο Μουντιάλ ή στο Euro πρέπει να περάσει από τελικές φάσεις. Πρέπει οι πίνακες των διεθνών διαιτητών να είναι σταθεροί, να μπορείς να χαράξεις σαν FIFA και UEFA ένα πρόγραμμα για το επόμενο τουρνουά. Όταν μπαίνουν κάποιοι άνθρωποι, κάνουν μια πορεία και σε 2 χρόνια φεύγουν γιατί να εμπιστευτούν τον Έλληνα διαιτητή. Δεν κριτικάρω ποτέ κινήσεις, μου αρέσει να δίνω λύσεις, να συμμετέχω σε κάτι καλό. Δε θέλω να κρίνω ανθρώπους, νομίζω ότι ο καθένας κρίνεται από τις πράξεις του. Αυτός που πρέπει να κρίνει είναι μόνο ο φίλαθλος, όχι εγώ».
Αν γίνονται επιθέσεις σε διαιτητές στη Ρουμανία: «Όχι, δεν γίνονται. Για όλα τα θέματα που έχουν να κάνουν με επιθέσεις ή δωροδοκίες, υπάρχουν τρία άτομα που συμμετέχουν: ο διαιτητής, ο integrity officer, εγώ και η αστυνομία. Δυο φορές πήγαν να γίνουν κάποια πράγματα στα 9 χρόνια που είμαι εδώ, ακολουθήθηκε μυστικά αυτή η διαδικασία, καταδικάστηκαν οι υπαίτιοι και ο διαιτητής συνέχισε την καριέρα του. Οι άλλοι διαιτητές «οπλίστηκαν» με δύναμη και προστασία. Και όταν υπήρχαν δηλώσεις πηγαίναν στην πειθαρχική επιτροπή και αυτοί που τις έκαναν τιμωρούνταν ανάλογα με τον βαθμό της συμπεριφοράς τους».
Αν θα ξανάρχιζε την καριέρα του, θα έκανε κάτι διαφορετικό ή ακριβώς τα ίδια: «Αν ξεκινούσα σήμερα, θα παρακαλούσα να είχα λιγότερα από 11 χρόνια για να γινώ διαιτητής Α’ Εθνικής. Είναι ένα από τα πράγματα που πρέπει να αλλάξουμε για να φέρουμε τους ποδοσφαιριστές στη διαιτησία. Είμαι σίγουρος ότι θα έκανα πολύ περισσότερα πράγματα. Όλα αυτά που διδάσκω τώρα, αν τα δίδασκα τώρα στον εαυτό μου θα ξαναγεννιόμουνα. Δεν έχω μετανιώσει για τίποτα από όσα έχω κάνει στη ζωή μου. Ξέρω να ζητάω συγγνώμη, ξέρω να λέω ευχαριστώ και ό,τι κάνω το αγαπάω».
