Στον όρο «εν λειτουργία» επικεντρώνεται πλέον το ενδιαφέρον γύρω από την πολυσυζητημένη επισκευή και συντήρηση των στεγάστρων Καλατράβα στο Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας. Οι σχετικές εργασίες «τρέχουν» πλέον με τέτοιους ρυθμούς, που επιτρέπουν αισιοδοξία ότι το ΟΑΚΑ θα μπορέσει να ανοίξει και να είναι ξανά λειτουργικό για αθλητικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις ταχύτερα από τις αρχικές προσδοκίες -ήτοι, το αργότερο από τα μέσα Απριλίου.
Σύμφωνα με πληροφορίες του protothema, το ΟΑΚΑ μπορεί να ανοίξει και πάλι με ασφάλεια, ακόμη και χωρίς να έχει ολοκληρωθεί στην εντέλεια η επιχείρηση αποκατάστασης των στεγάστρων. Εξ ου και τονίζεται η συνθήκη «εν λειτουργία», η οποία συνιστά την ειδοποιό διαφορά σε σχέση με τα μέχρι στιγμής απαισιόδοξα σενάρια για την κακή κατάσταση και την υποτιθέμενη ακαταλληλότητα του ΟΑΚΑ.
Μια τέτοια εξέλιξη, συν τοις άλλοις, συνεπάγεται αυτομάτως ότι το κορυφαίο συναυλιακό γεγονός της φετινής χρονιάς, δηλαδή της διπλής -ήδη sold out- ζωντανής εμφάνισης των Coldplay στις 8 και 9 Ιουνίου 2024, θα φιλοξενηθεί κανονικά στο ΟΑΚΑ.
Αυτό, άλλωστε, ανακοίνωσε μέσω Facebook σήμερα, Κυριακή, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, αναφέροντας χαρακτηριστικά στην καθιερωμένη του εβδομαδιαία ανασκόπηση: «Θα κλείσω τη σημερινή ανασκόπηση με τα νεότερα από την πρόοδο των εργασιών στο ΟΑΚΑ. Έχει περίπου αφαιρεθεί το 6% από τα συνολικά 5.000 τεμάχια πολυκαρβονικών από τα Στέγαστρα Καλατράβα. Καθημερινά αφαιρούνται περίπου 80 κομμάτια, τα οποία θα ανακυκλωθούν. Η απομάκρυνση των πολυκαρβονικών με αυτούς τους ρυθμούς θα επιτρέψει την επαναλειτουργία του Σταδίου από τα τέλη Μαρτίου ή το αργότερο από τα μέσα Απριλίου. Έτσι, θα μπορέσουν να διεξαχθούν κανονικά πριν ή αμέσως μετά το Πάσχα αθλητικές αλλά και πολιτιστικές εκδηλώσεις μεταξύ των οποίων η συναυλία των Coldplay, που ομολογώ πως κι εγώ την περιμένω! And everything’s not lost… When you thought that it was over, για να θυμίσω ένα τραγούδι τους».
Καθοριστική, φυσικά, προς επίρρωσιν των όσων ανακοίνωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, θα είναι η έκθεση του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος για το τι μέλλει γενέσθαι στο κεντρικό στάδιο του ολυμπιακού συγκροτήματος στο Μαρούσι. Η υποβολή της συγκεκριμένης μελέτης αναμένεται έως το τέλος του Φεβρουαρίου.
Εικόνα από τις εργασίες στο ΟΑΚΑ (1)
Βεβαίως, το στοιχείο που δεν αλλάζει, έστω και υπό το πρίσμα της επαναξιολόγησης του όλου ζητήματος, είναι η απαιτούμενη διετία ως το ελάχιστο χρονικό διάστημα για την πλήρη αποκατάσταση των κολοσσιαίων υπερκατασκευών, και ιδιαίτερα του δίδυμου στεγάστρου που καλύπτει τις κερκίδες του κεντρικού σταδίου. Εξυπακούεται ότι η ασφάλεια όλων, κοινού και εργαζομένων, αποτελεί την παράμετρο στην οποία δεν νοείται η οποιαδήποτε έκπτωση.
Ομως, με καίριες παρεμβάσεις και εφόσον οι αρμόδιοι τεχνικοί εμπειρογνώμονες αποφανθούν ότι το ΟΑΚΑ είναι σε θέση να επαναλειτουργήσει, το άνοιγμα των εγκαταστάσεων θα γίνει με απόλυτη ασφάλεια. Πολύ σχηματικά, οι εργασίες αυτές αφορούν στην άμεση απομάκρυνση των κατεστραμμένων πολυκαρβονικών φύλλων και μια πρώτη «σωστική» επισκευή σε σημεία του φέροντος μεταλλικού σκελετού (αντιμετώπιση διαβρώσεων, τοποθέτηση ελλιπόντων μπουλονιών κ.λπ.). Τα πολυκαρβονικά πάνελ θα αντικατασταθούν αργότερα και παράλληλα με τις υπόλοιπες εργασίες συντήρησης στα στέγαστρα.
Υπερβολικός ο θόρυβος;
Ωστόσο, εάν αυτό ισχύει σήμερα, ύστερα από τη σχεδόν δειγματοληπτική αφαίρεση ορισμένων πολυκαρβονικών φύλλων από τη στέγη του ΟΑΚΑ, πώς δικαιολογείται ο θόρυβος και η δημόσια ένταση που δημιουργήθηκε στο τέλος του προηγούμενου Σεπτεμβρίου γύρω από τις φθορές, την επικινδυνότητα κ.λπ. των στεγάστρων Καλατράβα; Εάν το ζήτημα μπορεί να διευθετηθεί χωρίς προβλήματα για τη διοργάνωση εκδηλώσεων με μαζική προσέλευση θεατών, τότε τι νόημα έχει π.χ. η διεξαγωγή εισαγγελικής έρευνας για τυχόν καταλογισμό ποινικών ευθυνών στις κατά καιρούς διοικήσεις του ΟΑΚΑ περί παραμέλησης της συντήρησής του;
Ηταν άραγε εν θερμώ και ως εκ τούτου υπερβολικές οι αντιδράσεις που εκδηλώθηκαν ύστερα από την τεχνική έκθεση του περασμένου φθινοπώρου, στην οποία επισημαίνονταν ακόμη και προβλήματα στατικότητας εξαιτίας της προχωρημένης φθοράς των στεγάστρων Καλατράβα;
Η αλήθεια μοιάζει να βρίσκεται κάπου ενδιάμεσα. Αφενός διότι είναι αδιαμφισβήτητη η φθορά που έχει επιφέρει ο χρόνος στις κατασκευές και ορατή διά γυμνού οφθαλμού. Το ίδιο ισχύει και για την πλημμελή ή και εντελώς ανύπαρκτη φροντίδα για τη συντήρηση στο μεγαλύτερο μέρος της προηγούμενης 20ετίας. Αφετέρου, όμως, φαίνεται πως η απομάκρυνση των πολυκαρβονικών πάνελ σε πρώτη φάση αρκεί για να εγγυηθεί μια λειτουργική και, πάνω από όλα, ασφαλή βραχυπρόθεσμη λύση.
Οσο για τη συλλογική «κρίση πανικού» σχετικά με τη στατικότητα του ΟΑΚΑ, θα πρέπει να συνεκτιμηθεί η αλλαγή -επί το αυστηρότερον- των διεθνών προδιαγραφών. Δηλαδή, η γνωμάτευση περί ελάχιστου επιπέδου στατικής επάρκειας του ΟΑΚΑ δεν αφορά αμέσως στην κατασκευή ή την πραγματική αντοχή του σταδίου, αλλά στη συντήρηση και την αναβάθμιση των εγκαταστάσεων ώστε να εναρμονιστούν με τις νέες προδιαγραφές, οι οποίες προβλέπουν πλέον ακραίες δοκιμασίες για τα κτίρια, όπως σεισμούς άνω των 8 ρίχτερ, ανεμοθύελλες έντασης τυφώνα κ.λπ.
Η έρευνα για ευθύνες
Σχετικά με την εισαγγελική διερεύνηση για τυχόν ευθύνες των Δ.Σ., ο χαρακτήρας των κλήσεων που απευθύνονται στους εμπλεκόμενους δεν έχουν τον χαρακτήρα της ανάκρισης ή της απαγγελίας κατηγοριών, αλλά της προκαταρκτικής ενημέρωσης των δικαστικών αρχών. Για την ιστορία, τα διερευνώμενα αδικήματα είναι: α) «κοινώς επικίνδυνη βλάβη», β) «παραβίαση κανόνων οικοδομικής», γ) «παρεμπόδιση αποτροπής κοινού κινδύνου και έκθεση κατά συρροή». Δεν απαιτούνται νομικές γνώσεις για να συμπεράνει κάποιος ότι όλα είναι αφηρημένα και αρκετά αόριστα.
Αλλά το καθοριστικό στοιχείο για ενδεχόμενες διώξεις και παραπομπή υπόπτων ως κατηγορουμένων έγκειται στη θεσμική υπόσταση των διοικούντων: το Δ.Σ. του ΟΑΚΑ δεν είναι αυτοκέφαλο και ανεξάρτητο εφόσον το ολυμπιακό συγκρότημα υπάγεται απευθείας στο υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Ο ρόλος του Δ.Σ. του ΟΑΚΑ είναι, στην καλύτερη περίπτωση, διεκπεραιωτικός, χωρίς δικαίωμα λήψης τελικών αποφάσεων.
Ως εκ τούτου, η εισαγγελική διερεύνηση γύρω από την παραμέληση του ΟΑΚΑ στερείται ουσιαστικού αντικρίσματος με δεδομένο ότι ο πραγματικός υπόλογος είναι η ίδια η Πολιτεία.
Η πλήρης αποκατάσταση του στεγάστρου αναμένεται να διαρκέσει δύο χρόνια και στο τέλος θα τοποθετηθούν τα νέα πολυκαρβονικά πάνελ
Τα «αμαρτωλά» πάνελ
Σε ό,τι αφορά τις εξελίξεις των τελευταίων 2-3 εβδομάδων, όπως ήταν ορατό σε οποιονδήποτε κινούνταν επί της λεωφόρου Σπύρου Λούη, στο στέγαστρο Καλατράβα του ΟΑΚΑ εμφανίστηκαν μεγάλοι γερανοί και συνεργεία αναρριχητών εργατών. Με την κατάλληλη εξάρτυση, δεμένοι με ιμάντες συγκράτησης, οι τεχνικοί ανέβηκαν σε ύψος 80 μέτρων, όπου και ήρθαν, για πρώτη φορά από το 2004, σε άμεση επαφή με την εξωτερική επιφάνεια των 5.000 πολυκαρβονικών πάνελ.
Κατόπιν ξεκίνησε η αφαίρεση, πολύ αργά και προσεκτικά, ορισμένων φύλλων, τα οποία και προσφέρουν προστασία στους καθήμενους θεατές των κερκίδων από τις υπεριώδεις ακτίνες του ηλίου, τη βροχή κ.λπ. Οι μουσικόφιλοι που επιλέγουν την ορθοστασία στην «αρένα», ήτοι τον αγωνιστικό χώρο, για την παρακολούθηση συναυλίας δεν καλύπτονται ούτως ή άλλως, εφόσον το κεντρικό τμήμα του σταδίου παραμένει ανοιχτό, όπως ήταν ολόκληρο το ΟΑΚΑ από την κατασκευή του έως το 2004.
Τα (πάλαι ποτέ) γαλάζια πάνελ, παρά τις φθορές, παραμένουν σταθερά προσαρμοσμένα στο μεταλλικό χωροδικτύωμα, το οριζόντιο πλέγμα που συνθέτει τον σκελετό των δύο πανομοιότυπων αντικριστών τμημάτων του στεγάστρου Καλατράβα. Ο σκελετός αυτός εκτείνεται σε μήκος άνω των 300 μέτρων, καλύπτοντας εμβαδόν 25.000 τ.μ., ενώ το συνολικό βάρος της κατασκευής είναι της τάξης των 9.000 τόνων.
Η καθολική απομάκρυνση όσων πολυκαρβονικών φύλλων έχουν καταστραφεί εκτελείται βάσει των οδηγιών που περιλαμβάνονται στην τεχνική μελέτη, η οποία έχει παραδοθεί στο Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) και αφού η εν λόγω έκθεση εγκρίθηκε προηγουμένως από επιτροπή εμπειρογνωμόνων του ΤΕΕ. Η διαδικασία αφαίρεσης των ακατάλληλων πλέον πολυκαρβονικών πάνελ προβλέπεται ότι θα διαρκέσει περίπου τρεις μήνες – μολονότι η πρόοδος των εργασιών εξαρτάται άμεσα από τις εκάστοτε καιρικές συνθήκες, εφόσον οι αναρριχητές εργάτες είναι εντελώς εκτεθειμένοι στον άνεμο και τα φυσικά φαινόμενα.
Η έκθεση του ΤΕΕ
Παρ’ όλα αυτά, ως το τέλος Φεβρουαρίου – αρχές Μαρτίου αναμένεται η τρίτη κατά σειρά έκθεση πραγματογνωμοσύνης από τους μηχανικούς του ΤΕΕ, ειδικά για το στέγαστρο του ΟΑΚΑ. Αφότου υποβληθεί αυτή η μελέτη και αφού ενδεχομένως εγκριθεί από το ΤΕΕ, θα καταστεί εφικτό το άνοιγμα του σταδίου ξανά για το κοινό και η συντήρηση των στεγάστρων θα προχωρήσει με το ΟΑΚΑ σε λειτουργία. Οπως διευκρινίζουν στο «ΘΕΜΑ» άτομα με ολοκληρωμένη γνώση της υπόθεσης, στο ΟΑΚΑ δεν υφίσταται καθαυτό ζήτημα στατικότητας (δεν υπάρχει κίνδυνος υποχώρησης π.χ. των κερκίδων, κατάρρευσης τμημάτων της κατασκευής κ.ο.κ.), όπως έχει πιστοποιηθεί με ειδική μελέτη.
Αρχικά το σχέδιο «Ανακαίνιση του Ολυμπιακού Αθλητικού Κέντρου Αθηνών», δαπάνης 56,4 εκατ. ευρώ, το οποίο χρηματοδοτείται με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης «Ελλάδα 2.0», όριζε ότι όλες οι εργασίες ανακαίνισης του ΟΑΚΑ θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί έως τις 30 Ιουνίου 2024, κάτι που με τα σημερινά δεδομένα μοιάζει εντελώς εκτός πραγματικότητας. Το σχέδιο προέβλεπε την εκτεταμένη επιθεώρηση των μεταλλικών κατασκευών και των πολυκαρβονικών φύλλων στα στέγαστρα με ένα κονδύλι ύψους 2,5 εκατ. ευρώ.
Το έργο αυτό θα έπρεπε να έχει παραδοθεί τον Απρίλιο του 2023. Ενώ έως τις 30/6/2024 θα έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί, πάντα βάσει του αρχικού προγραμματισμού, δύο ακόμη έργα: α) η επισκευή, συντήρηση και αντικατάσταση τμημάτων των μεταλλικών κατασκευών και των κατεστραμμένων πολυκαρβονικών πάνελ στα στέγαστρα Καλατράβα με προϋπολογισμό δαπάνης 14,6 εκατ. ευρώ και β) η «τεχνική βοήθεια» γενικότερα, δαπάνης 2,1 εκατ. ευρώ. Συνολικά, μόνο για την αποκατάσταση των στεγάστρων η δαπάνη ανέρχεται σε 20 εκατ. ευρώ.
