Τη θέση και τη στρατηγική του ΠΑΟΚ γύρω από τη χρήση των Social Media και των νέων τεχνολογιών ανέλυσαν στο δεύτερο συνέδριο της Super League FootbALL About, o Διευθυντής Επικοινωνίας, Γιώτης Παναγιωτάς και ο Υπεύθυνος Εντυπων και Ψηφιακών Μέσων, Παναγιώτης Αρωνιάδης.
Διαβάστε αναλυτικά την παρουσίαση του ΠΑΟΚ στην ενότητα: «Ο ρόλος της Τεχνολογίας στο Ποδόσφαιρο. Παρόν και μέλλον στα ψηφιακά ΜΜΕ και το Marketing των ποδοσφαιρικών οργανισμών».
Ουσιαστικά σήμερα ζούμε την εποχή του F5, της ταχύτατης ανανέωσης, της συνεχόμενης εξέλιξης. Συνεχόμενων αλλαγών που δεν μπορούν να αφήσουν ανεπηρέαστο και τον χώρο του αθλητισμού και ειδικότερα του ποδοσφαίρου.
Πως φτάσαμε, όμως, μέχρι εδώ; Και τι είναι ακριβώς το «εδώ» στο οποίο φτάσαμε; Αυτό θα πρέπει να κατανοήσουμε προκειμένου να μπορέσουμε και να το διαχειριστούμε…
Η εξέλιξη
Ο διαδικτυακός κόσμος στον οποίο ζούμε δεν είναι πια τάση, μόδα ή κάτι παροδικό, αλλά μια πραγματικότητα που εξελίσσεται με ταχύτατους ρυθμούς. Για να γίνει κατανοητή η «διαδικτυακή επανάσταση», αρκεί να δούμε ότι το πρώτο τεχνολογικό μέσο μαζικής ενημέρωσης, όπως είναι το ραδιόφωνο, χρειάστηκε 38 χρόνια για να αποκτήσει 50 εκατομμύρια χρήστες, ενώ η τηλεόραση που έφερε τη δική της κοινωνική επανάσταση τα κατάφερε αρκετά πιο γρήγορα. Σε 13 χρόνια.
Το διαδίκτυο χρειάστηκε μόλις σε τέσσερα χρόνια για να φτάσει τα 50 εκατομμύρια χρήστες.
Κι αν τα walkman έφεραν την επανάσταση στη μουσική τη δεκαετία του ’80 και σε διάστημα 20 ετών πούλησαν περίπου 100 εκατομμύρια κομμάτια, η σύγχρονη μορφή του, το Ipod χρειάστηκε μόλις 3 χρόνια για να αποκτήσει 50 εκατομμύρια χρήστες, ενώ σε διάστημα 9 ετών αγγίζει τα 300 εκατομμύρια χρήστες!
Το facebook σε ένα μόλις χρόνο, απέκτησε 200 εκατομμύρια χρήστες και ουσιαστικά έβαλε τη σφραγίδα του εξελίσσοντας τη διαδικτυακή εποχή στην εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Των social media.
Το ίντερνετ σε 60 δευτερόλεπτα
Οπως κάθε κοινωνική αλλαγή, ή επανάσταση αν θέλετε, έτσι και η σημερινή εποχή μπορεί να χαρακτηριστεί ευχή και κατάρα. Θυμηθείτε ότι στη βιομηχανική επανάσταση οι εργάτες πίστεψαν ότι θα χάσουν για πάντα τη δουλειά τους από τις μηχανές. Στην αρχή ίσως και να συνέβη, ωστόσο η εξέλιξη ήταν αναπόφευκτη. Οι εργάτες έμαθαν να χειρίζονται τις μηχανές, να κατασκευάζουν τις μηχανές, να επιδιορθώνουν τις μηχανές και να έχουν πάλι τον πρώτο λόγο.
Αναλόγως πρέπει να κατανοήσουμε και να συμβαδίσουμε με τη διαδικτυακή επανάσταση. Δείτε μόνο τι γίνεται σε διάστημα 60 δευτερολέπτων στον παγκόσμιο ιστό.
– Εμφανίζονται 1.300 νέοι χρήστες έξυπνου κινητού τηλεφώνου
– Aποστέλλονται 200 εκατομμύρια mail
– Κατεβαίνουν σε κινητά τηλέφωνα ή tablets 47.000 εφαρμογές
– Προβάλλονται μόνο στην υπηρεσία του Flickr 20 εκατομμύρια φωτογραφίες, ενώ ταυτόχρονα ανεβαίνουν 3.000 νέες φωτογραφίες
– Στο twitter εμφανίζονται 100.000 νέα… τιτιβίσματα
– 227.000 χρήστες συνδέονται στο Facebook, ενώ γίνονται 2 εκατομμύρια αναζητήσεις στο Google και
– Προβάλλονται 1.3 εκατομμύρια βίντεο στο Youtube.
Το μέλλον
Το άμεσο μέλλον είναι ακόμη πιο… τρομακτικό. Η ελκυστικό αν έχουμε μάθει να κολυμπάμε στον ωκεανό του διαδικτύου… Σήμερα οι ηλεκτρονικές συσκευές που έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο, είναι περίπου όσος και ο παγκόσμιος πληθυσμός. Του χρόνου, το 2015 οι συνδεδεμένες συσκευές θα έχουν διπλασιαστεί!
Τα νούμερα είναι συγκλονιστικά. Σύμφωνα με έρευνα της INTEL το 2015, για να μπορέσει κάποιος να δει όλα τα βίντεο που αποστέλλονται στο ίντερνετ σε ΕΝΑ ΔΕΥΤΕΡΟΛΕΠΤΟ, θα χρειαζόταν 5 χρόνια!
Οι τέσσερις οθόνες
Πριν από μερικά χρόνια οι ποδοσφαιρικοί αγώνες διαφημίζονταν με αφίσες, οι οποίες τοποθετούνταν σε χώρους συνάθροισης των πολιτών, προκειμένου να τους ενημερώσουν για την ώρα και τον τόπο τέλεσης του ματς. Σήμερα ένα από τα πράγματα που έχουν αλλάξει, είναι και ο χώρος συνάθροισης του κόσμου. Και αν θέλουμε να βρούμε το κοινό που μας ενδιαφέρει, να το ενημερώσουμε, να το δελεάσουμε, να του δώσουμε την όποια πρότασή μας, θα πρέπει να πάμε εκεί όπου… συχνάζει.
Και τι κάνει σήμερα ο κόσμος;
Παρακολουθεί τηλεόραση είτε συνδεδεμένος online είτε την παραδοσιακή τηλεόραση σχεδόν τέσσερις ώρες καθημερινά.
Ανοίγει το κινητό του και συνδέεται στο διαδίκτυο 35 λεπτά, ενώ ξοδεύει 1 ώρα και 44 λεπτά συνδεδεμένος στο διαδίκτυο από τον υπολογιστή του και 44 λεπτά σε tablet!
Επομένως η σημερινή πλατεία, το σημερινό καφενείο, ο σημερινός χώρος συνάθροισης είναι στο διαδίκτυο και στα social media.
Η ποδοσφαιρική «έκρηξη»
– 58 εκατομμύρια οι fans της Μπαρτσελόνα, περίπου όσος ο πληθυσμός της Αγγλίας
– 11,3 εκατομμύρια οι followers της Μπαρτσελόνα, περίπου όσος ο πληθυσμός της Ελλάδας
– 54 εκατομμύρια οι fans της Ρεάλ Μαδρίτης, περίπου όσος ο πληθυσμός της Ιταλίας
– 25 εκατομμύρια οι followers του Κριστιάνο Ρονάλντο, περίπου όσος ο πληθυσμός της Αυστραλίας, ενώ ολόκληρη η… Γερμανία, δηλαδή περισσότεροι από 75 εκατομμύρια τον ακολουθούν στο facebook.
Διαδραστικότητα
Ο ΠΑΟΚ που είναι η πρώτη ελληνική ομάδα με αναγνωρισμένη σελίδα στο Facebook, στο Youtube και στο Google+ διπλασίασε σε έναν χρόνο τους φίλους του στο Facebook φτάνοντας να έχει σήμερα περισσότερους από 250.000 και κάθε εβδομάδα οι φωτογραφίες, τα γραφήματα, τα βίντεο και οι απλές αναρτήσεις από τις ειδήσεις που αναρτώνται στην ιστοσελίδα της ομάδας, φτάνουν σε περισσότερους από ένα εκατομμύριο χρήστες!
Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα της διαδραστικότητας και της δύναμης που έχουν τα social media συνέβη πριν από μερικές εβδομάδες, όταν πριν από το ματς με τη Μπενφίκα αποφασίσαμε να ετοιμάσουμε για το κανάλι στο Youtube ένα βίντεο για να τιμήσουμε τη μνήμη του μεγαλύτερου Πορτογάλου ποδοσφαιριστή που έφυγε από τη ζωή λίγο νωρίτερα, του Εουσέμπιο.
Το ίδιο βίντεο παίχτηκε στον ηλεκτρονικό πίνακα του γηπέδου πριν την έναρξη του ματς. Ενας φίλος της Μπενφίκα που είχε ταξιδέψει στην Ελλάδα για τον αγώνα, έβγαλε φωτογραφία τον πίνακα και τη δημοσίευσε στο Twitter. Ολα αυτά πριν ξεκινήσει ακόμη το ματς! Η επίσημη σελίδα της Μπενφίκα πήρε την φωτογραφία και τη δημοσίευσε στη σελίδα της στο Facebook, την οποία ακολουθούν περισσότεροι από 1 εκατομμύριο φίλοι της δείχνοντας συγκλονιστική ανταπόκριση με σχόλια, like και επαναδημοσιεύσεις στις δικές τους σελίδες.
Το αποτέλεσμα ήταν πριν καλά – καλά τελειώσει ο αγώνας, να έχει κατακλυστεί το Facebook του ΠΑΟΚ από ευχαριστήρια μηνύματα Πορτογάλων φιλάθλων για την επίδειξη ποδοσφαιρικής κουλτούρας.
Κι αν αυτή η ευχάριστη έκπληξη ήταν σε διαδικτυακό επίπεδο, μια εβδομάδα αργότερα οι οπαδοί του ΠΑΟΚ που ταξίδεψαν στη Λισσαβόνα δέχτηκαν την ίδια επίθεση «αγάπης» στους δρόμους της πορτογαλικής πρωτεύουσας από φίλους της Μπενφίκα γεγονός που επιβεβαιώνει ότι την άμεση επίδραση των social media στην πραγματική ζωή!
Social media
Το Facebook έχει φτάσει πλέον να έχει μεγαλύτερη κίνηση από τη βασίλισσα των μηχανών αναζήτησης, τη google, ωστόσο ο σημαντικότερος λόγος για τον οποίο επιλέγεται ως κύρια πλατφόρμα από τις περισσότερες ομάδες, είναι το γεγονός το 50% των χρηστών του Facebook συνδέονται στον λογαριασμό τους σε καθημερινή βάση!
Ο μέσος χρήστης έχει 130 «φίλους» και κάθε λεπτό δημοσιεύονται συνολικά 50.000 λίνκς, αποστέλλονται 80.000 προσκλήσεις και 120.000 φωτογραφίες!
Tην ίδια στιγμή το Youtube έχει μετατραπεί στη δεύτερη μεγαλύτερη μηχανή αναζήτησης, καθώς η εικόνα έχει πολύ μεγαλύτερη δύναμη. Και αν το Facebook και το Google+ που μεγαλώνει έστω και με αργούς ρυθμούς το μερίδιό του δεν αφήνουν περιθώρια για άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το Twitter μπορεί να χαρακτηριστεί ως το φεγγάρι που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από αυτόν τον πλανήτη των social media. Είναι μικρότερο, αλλά δημιουργεί τα ρεύματα και τις παλίρροιες. Δημιουργεί τη μόδα και τις τάσεις.
Το θέμα είναι ότι όλα αυτά είναι κυρίως από «φίλους» προς «φίλους». Και αυτό είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό και ευαίσθητο κομμάτι όσον αφορά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το οποίο και προσπαθούμε να εκμεταλλευτούμε. Μια ποοδσφαιρική ομάδα δεν έχει απλά το κοινό της. Εχει κοινό, το οποίο έχει το δικό του κοινό και πάει λέγοντας.
Δηλαδή μια δική μας δράση δεν θα σταματήσει στο δικό μας κοινό, αλλά αν είναι κάτι καλό, κάτι ενδιαφέρον, κάτι πρωτότυπο, κάτι ιδιαίτερο θα μεταδοθεί παραπέρα.
Με κάθε πόστ, σχόλιο, η φωτογραφία που μοιραζόμαστε πυροδοτούμε μια αντίδραση και το αποτέλεσμα αυτών των αντιδράσεων είναι αυτό που θέλουμε να καθορίσουμε. Κανόνες διαδραστικότητας δεν υπάρχουν.
Είναι μια απλή συζήτηση με κάποιον μεμονωμένο φίλαθλο; Μια απάντηση σε κάποιο σχόλιο σε κάποιο φόρουμ, ή στο Facebook για κάποιο ερώτημα που αιωρείται; Ένα retweet? Ένα μέιλ? Ένα τηλεφώνημα? Είναι ένα εκπτωτικό κουπόνι για το megastore?
Είναι όλα μαζί και πιθανότατα και άλλα τόσα, ωστόσο αυτό που απαιτείται είναι η αμεσότητα. Το άμεσο φιλτράρισμα και η άμεση δράση. Και αυτό είναι το πιο δύσκολο κομμάτι…
Αν θέλουμε να κοιτάξουμε μπροστά, δεν έχουμε άλλη επιλογή. Πέρασε η εποχή του δελτίου Τύπου που απλώς ενημερώνει. Πλέον μια ανάρτηση κινητοποιεί μια ολόκληρη κοινωνία. Ο κόσμος αλλάζει συνεχώς. Θυμάστε τη μαζική παραγωγή; Τη μαζική διανομή; Το μαζικό μάρκετινγκ; Το επόμενο στάδιο είναι η μαζική κινητοποίηση, η συνεργασία με το κοινό.
Το τι συνδέει όλους αυτούς τους ανθρώπους που συμμετέχουν διαδραστικά στην καθημερινότητα μιας ποδοσφαιρικής ομάδας με τον δικό τους τρόπο, είναι σαφές – τουλάχιστον για όλους εμάς που γνωρίζουμε τα συναισθήματα που γεννά και τη δυναμική του ποδοσφαίρου.
Αυτό που τους συνδέει είναι η κοινή αγάπη τους για την ομάδα που υποστηρίζουν, με την οποία είναι δεμένοι και την πορεία της οποίας παρακολουθούν σε όποιο σημείο του πλανήτη κι αν βρίσκονται.
Αυτή η αγάπη, είναι και η ενέργεια που δίνουν ώστε να γίνει το κλικ και να συνευρεθούν στο γήπεδο της παγκόσμιας διαδικτυακής κοινότητας σπρώχνοντας την ομάδα τους προς το μέλλον.
Στρατηγική
Για τους φιλάθλους τα Social Media αποτελούν τον νούμερο ένα δίαυλο επικοινωνίας και ενημέρωσης για τα νέα της αγαπημένης τους ομάδας, τις μεταγραφές, την εξέλιξη ενός αγώνα. Πλέον δεν χρειάζεται να… κυνηγήσουν την είδηση. Η είδηση είναι αυτή που τους κυνηγά.
Για τους αθλητές τα Social Media είναι ο πλέον εύκολος τρόπος να τοποθετηθούν δίχως το άγχος της κάμερας ή του μικρόφωνου να τους σημαδεύει.
Να γίνουν λιγότερο απρόσιτοι προβάλλοντας την καθημερινότητά τους. Να γνωρίσουν κόσμο ή έστω να μας δείξουν το καινούριο τους κούρεμα…
Τι είναι, όμως, τα Social Media για τους συλλόγους; Είναι ένα ισχυρό «όπλο» στα χέρια του κάθε συλλόγου που βοηθά σημαντικά στην αναγνώριση της αγοράς, την αξιολόγηση των προϊόντων, την ανάλυση και κατανόηση του κοινού αισθήματος και βέβαια τη δημιουργία νέων εσόδων.
Κάθε όπλο, όμως, μπορεί να γίνει κι επικίνδυνο αν δεν ξέρεις να το χρησιμοποιείς. Η χρήση και αξιοποίηση των Social Media δεν είναι απλή. Αντιθέτως μοιάζει με μια συνεχώς εξελισσόμενη, άρα και μεταβαλλόμενη επιστήμη.
Καμία ομάδα δεν πρέπει να… βουτήξει στον κόσμο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης δίχως ξεκάθαρο και συγκεκριμένο μακροπρόθεσμο πλάνο. Ο στόχος δεν πρέπει να είναι ούτε τα εύκολα RT στο twitter ούτε τα πολλά like στο Facebook. Αυτά θα έρθουν έτσι κι αλλιώς, δεν χρειάζεται να τα… προκαλείς
Πριν μια ομάδα κάνει το άνοιγμά της στα Social Media και τον ψηφιακό κόσμο γενικότερα πρέπει να έχει απαντήσει σε κάποια καίρια ερωτήματα τα οποία είναι απαραίτητα για την χάραξη της στρατηγικής της.
1. ΣΚΟΠΟΣ
Για ποιο λόγο πρόκειται να χρησιμοποιήσει τα Social Media;
Για δημιουργία επαφής με τον κόσμο; Για εμπορικούς σκοπούς και ανάπτυξη μιας λίστας δεδομένων από πιθανούς «πελάτες»; Για αύξηση των εσόδων τις μέρες των αγώνων; Για προώθηση του περιεχομένου της ιστοσελίδας της; Για τη βελτίωση της φήμης του brandname της;
2. ΚΟΙΝΟ
Σε ποιους απευθύνονται τα Social Media σου; Ποια είναι η ηλικία τους; Τι είναι αυτό που τους αρέσει;
3. ΜΕΣΟ
Ποια πλατφόρμα αποδίδει καλύτερα σύμφωνα με τα θέλω σου; Σε ποια πλατφόρμα μπορείς να προκαλέσεις το μεγαλύτερο interaction με το κοινό; Στο Twitter, το Facebook, το You Tube, το Google +;
4. ΑΠΟΔΟΣΗ
Μετά την πλήρη κατανόηση της αγοράς, την έρευνα για το κοινό στο οποίο στοχεύεις μπορείς να καταστρώσεις το κατάλληλο sur measure σχέδιο δράσης προκειμένου να βελτιστοποιήσεις την αποτελεσματικότητά σου ανάλογα με τους στόχους σου.
Από εκεί και πέρα πρέπει να δείξουμε συνέπεια στο πλάνο μας και να έχουμε φαντασία, έτσι ώστε να κρατήσουμε το κοινό μας.
Μάρκετινγκ
Τα Social Media σου δίνουν τη δυνατότητα να μετατρέψεις το Marketing σε παιχνίδι. Κυριολεκτικά. Χαρακτηριστικό – και τυχαίο για να μην παρεξηγηθούμε – είναι το παράδειγμα της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, της νούμερο ένα και με διαφορά Αγγλικής ομάδας στο Facebook.
Οταν πριν μερικούς μήνες ήθελε να προωθήσει την εγγραφή μελών στο σύλλογο δεν χρησιμοποίησε κάποια συμβατική καμπάνια. Δεν έψαξε να βρει κάποιο πασιάρικο σλόγκαν. Τι έκανε;
Δημιούργησε το «Βρείτε τον Φρεντ». Ενα διαδικτυακό παιχνίδι το οποίο καλούσε τους φίλους της ομάδας να εντοπίσουν τη μασκότ του συλλόγου ανάμεσα στον κόσμο που βρισκόταν στις κερκίδες για να κερδίσουν πλούσια δώρα.
Στη σελίδα του παιχνιδιού υπήρχε μια άκρως διακριτική αναφορά στην εγγραφή Μελών. Το αποτέλεσμα;
52.000 μοναδικοί επισκέπτες
90% από τους αυτούς δεν ήταν μέλη του συλλόγου
21.000 φίλαθλοι βρήκαν τον Φρεντ και συμπλήρωσαν τα στοιχεία τους για να διεκδικήσουν τα δώρα.
10.000 από αυτούς ήταν καινούριες προσθήκες στη database του εμπορικού τμήματος του συλλόγου.
Mobile Marketing
Με την ταχύτητα που τρέχουν τα πράγματα είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς τη μορφή που θα έχει το μέλλον στα Social Media και το ψηφιακό Marketing. Το σίγουρο, πάντως, είναι πως τα πράγματα θα γίνουν ακόμα πιο άμεσα. Η πλέον ραγδαία αναπτυσσόμενη τάση στην αγορά είναι το mobile marketing.
Ολοένα και περισσότερες εταιρείες στρέφονται στην αξιοποίηση των smartphones τα οποία επιτρέπουν τη δημιουργία ενός προσωπικού διαλόγου με τον πελάτη μέσω του κινητού του. Οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο mobile marketing συλλέγουν πληροφορίες σχετικά με την αλληλεπίδραση των applications τους, τη γεωγραφική τοποθεσία του χρήστη, το πλαίσιο συμπεριφοράς και επισκεψιμότητας, τη συχνότητα πρόσβασης στην εφαρμογή και την αποτελεσματικότητα των διαφημιστικών εκστρατειών.
Τα δεδομένα αυτά αναλύονται και έπειτα ανάλογα με τα ενδιαφέροντα του κάθε χρήστη αποστέλλεται το αντίστοιχο notification. Τα ποσοστά ανταποδοτικότητας είναι εντυπωσιακά.
91% των χρηστών Smartphone έχουν κινητό μαζί τους 24/7
90’’ ο μέσος χρόνος απάντησης σε ένα γραπτό μήνυμα. Ο αντίστοιχος χρόνος απάντησης σε ένα e-mail; 90 λεπτά!!
70% των καταναλωτών είναι θετικοί στις mobile Ads
70% των αναζητήσεων μέσω κινητού καταλήγουν σε δράση μέσα σε λιγότερο από μία ώρα
50% των αναζητήσεων μέσω κινητού καταλήγει σε αγορά…
46% των καταναλωτών δεν επιστρέφουν ποτέ σε μια ιστοσελίδα που δεν φόρτωσε σωστά στο κινητό τους
Η χρήση internet μέσω κινητού προβλέπεται να ξεπεράσει τη χρήση του μέσω υπολογιστή μέσα στο 2014…
Τώρα σκεφτείτε την εκμετάλλευση του mobile marketing σε ένα κοινό που βρίσκεται συγκεντρωμένο σε ένα χώρο
και έχει ένα σημαντικό κοινό ενδιαφέρον. Την ομάδα του…